काठमाडौं । आजबाट मोबाइल डिभाइस म्यानेजमेन्ट सिस्टम (एमडीएमएस) प्रणाली लागू भएको छ । मोबाइल फोनको अवैध आयात, प्रयोग र बिक्रीवितरण रोक्नका लागि नेपाल दूरसञ्चार प्राधिकरणले एमडीएमएस लागू गरेको हो ।
२६ बैशाखको मन्त्रिपरिषद् बैठकले एमडीएमएस प्रणाली कार्यान्वयनमा ल्याउने निर्णय गरेसँगै प्राधिकरणले शनिबार सार्वजनिक सूचना जारी गर्दै जेठ १ बाट एमडीएमएस व्यवस्था सञ्चालनमा आउने जानकारी दिएको थियो । योसँगै अब एमडीएमएसमा दर्ता नभएका मोबाइलहरु नचल्ने हुने भएका छन् ।
यसअघि प्राधिकरणले २०७८ साउन र २०७९ भदौमा पनि एमडीएमएस प्रणाली आंशिक रूपमा लागू गरेको थियो । तर, वैदेशिक रोजगारीबाट फर्किएका नेपाली श्रमिकले ल्याएका मोबाइल फोनको पनि कर र भन्सार शुल्क तिर्नैपर्ने व्यवस्थाका कारण यसको व्यापक विरोध भएको थियो । जनस्तरमै आलोचना भएपछि प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालले तत्काल प्रणाली लागू नगर्न निर्देशन दिएका थिए ।
हाल भने वैदेशिक रोजगारीमा जानेहरूले भने अब स्वदेश फर्किदा २ वटासम्म मोबाइल ल्याउन पाउने भएका छन् । प्राधिकरणका अनुसार व्यक्तिगत प्रयोजनका लागि विदेशबाट ल्याई भन्सार कार्यालयमा जाँचपास भएका मोबाइल सेट एमडीएमएस प्रणालीमा स्वतः दर्ता हुनेछन् । विदेशबाट २ वटा मोबाइल ल्याउनका लागि श्रम स्वीकृति लिएर कम्तिमा ६ महिना विदेशमा रही काम गरेको हुनैपर्ने अर्थ मन्त्रालय अन्तर्गतको भन्सार विभागले जनाएको छ । अर्थात भिजिट र स्टुडेन्ट भिसामा विदेश गएकाहरुले साथमा अतिरिक्त फोन ल्याउन नपाउने भएका छन् ।
श्रम स्वीकृति लिएर वैदेशिक रोजगारीमा गई कम्तीमा ६ महिना लगातार काम गरेर फर्किएका नेपाली नागरिकले मात्रै दुई थान मोबाइल फोन ल्याउँदा कुनै पनि महसुल तिर्नुपर्दैन । अन्यले भने एकभन्दा बढी फोन ल्याउँदा व्यावसायिक हिसाबले फोन ल्याएसरह कर तिर्नुपर्छ । फोनको मूल्यका आधारमा २.५ प्रतिशत अन्तः शुल्क र १३ प्रतिशत मूल्य अभिवृद्धि कर लाग्छ ।