- अर्थ सरोकार सम्बाददाता
काठमाडौं । आर्थिक वर्ष २०७६/७७ मा ३.४%ले लगानी घटेको छ । गत वर्ष लगानी १९.२%ले बढेको थियो । तर, यो वर्ष लगानी खुम्चिएर १८ खर्ब ८९ अर्ब २६ करोडमा सीमित हुने भएको छ । आर्थिक सर्वेक्षण २०७६/७७ अनुसार कोरोना रोगको नियन्त्रण र रोकथामको लागि चालिएको कदमबाट सार्वजनिक तथा निजी क्षेत्रको लगानीमा संकुचन आएको हो ।
गत वर्ष कुल गार्हस्थ्य उत्पादनसँग कुल लगानीको अनुपात ५६.६% रहेकोमा यो आर्थिक वर्षमा संकुचन आएर ५०.२% मा झरेको छ ।
कुल गार्हस्थ्य उत्पादनसँग कुल स्थीर पुँजी निर्माणको अनुपात ३३.७% बाट झरेर २८.१ प्रशितमा आईपुग्ने अनुमान छ । यो वर्ष कुल आर्थिक पुँजीको निर्माण ९% ले घटेर १० खर्ब ५९ अर्ब ९७ करोड हुने अनुमान छ । यो वर्ष कुल स्थिर पुँजीको निर्माणमा निजी क्षेत्रको अंश ७७.९% र सरकारीको २२.१% हुने अनुमान छ । गत वर्ष निजी क्षेत्रको ७९.७% र सरकारीको अंश २०.३% थियो ।
यो वर्ष कुल गार्हस्थ्य उत्पादनमा बचतको अनुपातमा पनि कमी आउनेछ । गत वर्ष १८.९% रहेको यस्तो अनुपात यो वर्ष १८.१% हुने अनुमान छ । लगानी मात्रै हैन, यो वर्ष बचत र लगानीको अन्तरमा पनि कमी आएको छ । गत वर्ष ३७.६% अन्तर रहेकोमा यो वर्ष ३२.१% हुने अनुमान छ । यो वर्ष कुल लगानीमा कमी भएपनि कुल गार्हस्थ्य बचतमा वृद्धि भएकाले यस्तो अन्तर कम भएको हो ।
गत वर्षहरुमा उच्च रहेको कुल गार्हस्थ्य बचत र लगानीबीचको अन्तरमा यो वर्ष कमी आएको हो । गत वर्ष विप्रेषण आयको वृद्धिदर उच्च भएकाले कुल राष्ट्रिय बचत वृद्धि भएर कुल गार्हस्थ्य उत्पादनको अनुपात ४८.९% थियो । तर यो वर्ष यस्तो अनुपात ४६% हुने अनुमान सरकारले गरेको छ ।
कारोनाको असरले अन्तर्राष्ट्रिय उडानमा लागेको प्रतिवन्ध ले पर्यटक आगमन रोकिएको र विप्रेष आप्रवाह कमा कमी आएकले कुल राष्ट्रिय बचतमा चाप परेको हो । कुल राष्ट्रिय बचत र कुल लगानीबीचको अन्तर भने ४ वर्षदेखि नै ऋणात्मक छ । यो वर्ष यस्तो अन्तर ४.२% छ । गत वर्ष ७.७% थियो ।