काठमाडौँ । एक पटक सोच्नुस् त, तपाईं बैंकमा चेक लिएर जानुभयो । तपाईंको खाताबाट पैसा झिकेर दियो । अर्थात, नियम पूरा गरेर तपाईंले तपाईँको पैसा झिक्नुभयो । अब भन्नुस् यस्तो बेलामा बैंकले पख्नुस् पख्नुस् बैंकले तपाईंलाई पैसा दियो भनेर एउटा फोटो खिचौँ भनेर बैंकका कर्मचारीले खिचे र सोसल मिडियामा हाले भने त्यो भन्दा भद्दा मजाक अरु केही हुन्छ र ? हुँदैन । किनकी बैंकको काम नै तपाईंले राखेको पैसा झिकेर दिने हो । बैंकमा पैसा दिँदा त्यो बेला मात्र सो घटना समाचार हुन्छ, जुन बेला समस्याग्रस्त बैंकले तपाईंलाई पैसा दिन्छ ।
अब हाम्रा बीमा कम्पनीलाई हेरौँ त । बीमा गरेपछि दाबी भुक्तानी दिनु उनीहरुको कर्तव्य हो । तर, तपाईंलाई धेरै बीमा कम्पनीका कर्मचारीले दुईचार भाषण नदिई, एउटा फोटो नखिचाई पैसा दिँदैनन् । अझ बीमा दाबी भुक्तानी दिन अदालत जाउ भन्ने बीमा कम्पनीहरुले त आजकल दुईचार मिनेट भुक्तानी पाउने बिमितलाई बोल्न लगाएर मात्र चेक दिन्छन् ।
बिचरा बिमितको पीडा अर्कै छ । यति नगरौँ पैसा नै नदेलान् भन्ने पीर, गरौँ, आफ्नो प्यारो मान्छे बितेपछि आएको रकम दिँदा बीमा कम्पनीका कर्मचारी हर्ष बढाई गर्छन्, अझ ताली पिटेर उत्सव मनाउँछन् । अझ कुरा यतिमा मात्र सीमित रहन्न । मृतकका आफन्तले यति दाबी भुक्तानी पाउनुभयो भनेर सामाजिक सञ्जाल रंगाइन्छ । बिमित र बिमितका आफन्तको गोपनियताको अलिकति पनि प्रवाह नगरी उनीहरुका व्यक्तिगत विवरणहरु छरपस्ट गरिन्छ ।
यस्तो काममा पछिल्लो समय सूर्यज्योति लाइफका कर्मचारी सबैभन्दा अगाडि छन् । अझ, अंगद खड्काहरुले सहजै बीमा दाबी भुक्तानी नगरेको खबर सार्वजनिक भएपछि त फुर्सदिला बनेका सूर्यज्योतिका कर्मचारीहरु गोप्य राख्नुपर्ने बिमितका विवरणहरु सामाजिक सञ्जालमा छरपष्ट पारिरहेका छन् । यो सरासर अपराध हो । गोपनियताविरुद्धको कसुर हो । तर, संजालमा यस्तो मनपरी चल्दा पनि आफ्ना कर्मचारीहरुलाई सूर्यज्योतिले कारवाही गर्दैन । गरोस् पनि कसरी, गरेको भोलिपल्ट हाकिमकै हर्कत बाहिरिने डर होला । होइन भने यस्ता गलत प्रवृत्ति रोकिनुपर्छ । पीडाका बेला दाबी भुक्तानी दिनु कम्पनीले गरेको समाजसेवा होइन, कर्तव्य हो । पीडाका बेला पीडामाथि बिजनेश गर्नु सही हुनै सक्दैन ।
यसमा समस्या हामी मिडियाहरुको पनि छ । कम्पनीले गर्वका साथ फलानोलाई यति दाबी भुक्तानी दियौँ भनेर प्रेस रिलिज पठाउँछ, हामी छाप्छौँ । सुरुवात आफैँबाट गर्नुपर्छ भनेझैँ हामीले आजकै मितिबाट त्यस्ता समाचार प्रकाशन प्रशारण नगर्ने अठोट लिएका छौँ । किनकी बीमा कम्पनीले दाबी दियो त के ठूलो काम गर्यो ? मासु बेच्नेले मासु नै बेच्ने हो, लुगा बेच्नेले लुगा । बैंकले पैसा भुक्तानी गरेजस्तै बीमा कम्पनीले दिने बीमा दाबी भुक्तानी नै हो । अझ बीमा दाबी भुक्तानी गर्दा गोपनियताको अलिकति पनि ख्याल नगरी बिमितका वैयक्तिक विवरण सार्वजनिक गर्नु गलतमात्र होइन कसुरजन्य कार्य हो । यस्तो कार्य रोक्न सबैको ध्यान जाओस् । बीमाका नाममा दर्दको व्यापार गर्नु मानवीयताको सिमा रेखा भित्र पर्नै सक्दैन ।