काठमाडौं । विश्वकै धनी व्यक्तिको सूचीमा दोस्रो नम्बरमा रहेका एलन मस्कले ट्वीटर खरिद गर्न लिएको १३ अर्ब डलर ऋण बैंकहरुले खराब कर्जामा गणना गर्न सुरु गरेका छन् । गत अक्टोबरको अन्त्यमा ४४ अर्ब डलरमा ट्वीटर खरिद गर्दा मस्कले बैंकहरुबाट १३ अर्ब डलर ऋण लिएका थिए । अहिले बैंकहरुले सो ऋणलाई खराब कर्जाका रुपमा गणना गरी जोखिम व्यवस्थापनबापत रकम छुट्टाउन थालिसकेका हुन् । यद्यपी उनीहरुले आम्दानीमा ठूलो ड्र्याग नआउने गरी उक्त कदम चाल्न सक्नेछन् ।
सामान्यतया बैंकहरूले यस्तो ऋण सम्झौताको समयमा लगानीकर्ताहरूलाई बेच्ने गर्दछन् । तर, हालै यसो गरेमा मोर्गन स्टेनलीको नेतृत्वमा ट्विटरका ऋणदाताहरूले अरबौं डलर नोक्सानको सामना गर्नुपर्ने स्थिति आउन सक्छ । किनभने लगानीकर्ताहरूले आर्थिक अनिश्चितताको अवधिमा जोखिमपूर्ण ऋण किन्नबाट हिचकिचाउँछन् ।
यस बाहेक मस्कको ट्वीट पोलिसिङ, राजस्वमा मार र ऋणको ब्याज लगायतका विषयहरुमा उठाएका कदमले ट्वीटरबाट विज्ञापनदाताहरू पर हटिरहेका छन् । बैंकहरूले अझै पनि उनीहरूको वासलातमा ऋणको हालको बजार मूल्य निर्धारण गर्नु पर्छ र त्रैमासिक नतिजाहरूमा रिपोर्ट गरिएको घाटाको लागि जोखिम व्यवस्थापन वापत रकम छुट्याउनुपर्छ ।
ऋणको वास्तविक बिक्रीले निर्धारण गरेको मूल्य नभएको अवस्थामा, प्रत्येक बैंकले आफ्नो बजार जाँच र निर्णयको आधारमा कति मूल्य निर्धारण गर्ने भन्ने विषयमा निर्णय गर्न सक्नेछन् । ट्विटर किन्नको लागि लिइएको उक्त कर्जाको ठूलो हिस्सा (१० अर्ब अमेरिकी डलर) ट्विटरको सम्पत्तिबाट नै उठाउन सकिने थियो । तर, हाल त्यसको बजार मूल्य पनि २० प्रतिशतले झरिसकेको छ । नाफामा महत्वपूर्ण हिट सिर्जना नगरी सात बैंकबीच वितरण गरिएको ऋणको भार, प्रायः बैंकहरूले व्यवस्थापन गर्न सक्ने पनि स्रोतको दाबी छ ।
ऋणदाताहरूले ऋणको असुरक्षित अंशलाई इलेक्ट्रिक कार निर्माता, टेस्लाको सेयरद्वारा समर्थित मस्कलाई ऋणमा प्रतिस्थापन गर्ने सोचेको स्रोतको दाबी छ । तर, मस्कले अहिलेको बृहत् आर्थिक परिवेशमा यस्ता कर्जाबाट जोगिनु नै राम्रो हुने बताएका छन् ।
४४ अर्ब डलरमा ट्वीटरको स्वामित्व किनेसँगै एलन मस्कले कम्पनीका उच्च तहका कर्मचारीसहित ५० प्रतिशत कर्मचारी कटौती गरिसकेका छन् । उनले ट्वीट गर्दै कम्पनीले दैनिक ४० लाख डलर गुमाइरहेकाले कामदार कटौतीको विकल्प नभएको समेत दाबी गरेका छन् । त्यस्तै उनले ब्लु टिकमार्कको मासिक ८ डलर चार्ज गरेसँगै सामाजिक संजालमा हलचल मच्चिएको छ ।
