नेपाली भाषाको खुट्टो काट्ने शैलीलाई आधिकारिकता दिइएपछि यतिबेला भाषा विवाद चर्किएको छ । नेपाली भाषा बचाऔं अभियानले सत्याग्रह नै थालेको छ । व्यवस्थापिका संसदमा भाषामा ‘विदेशी चलखेल’ भएको कुरा उठीसकेको छ ।
भाषा विवादले मुलुकको राष्ट्र प्रमुखलाई ध्यानाकर्षण गराएको छ । राष्ट्रपति विद्या देवि भण्डारीले नेपाली भाषा विगारिएको भन्दै खुलेरै विरोध गर्न थालेकी छिन् ।
केही दिन अघि विश्व स्काउट संगठनको महिला विभाग अन्तर्गतको एशीया प्रशान्त क्षेत्रीय सम्मेलनको क्रममा एक होटलमा आयोजित कार्यक्रममा उनले खुलेरै यो कुरा खालिन् । सँगै रहेका पस्काउटका पदाधिकारी माझ उनले आफ्नो नाम समेत गलत अर्थ लाग्ने गरि विग्रीएको बताएकी हुन् ।
‘मेरो नाम विद्या लेख्दा द को खुट्टा काटिने प्रचलन सुरु भएछ । यस्तो अवस्थामा विद्वा हुनेरहेछ । यसले गलत अर्थ राख्ने भयो,’ राष्ट्रपतिको भनाई उदृत गर्दै एम पदाधिकारीले भने ।
राष्ट्रपति भण्डारीले छिट्टै यो विवाद अन्त्य गरेर नेपाली भाषाको संरक्षण गर्नुपर्ने समेत बताएकी थिईन् । त्यसो त राष्ट्रपति कार्यालयका एक अधिकारीका अनुसार उनले कार्यालयमा समेत भाषामा देखिएको समस्याबारे छलफल गर्ने गरेकी छिन् ।
भाषामा विभिन्न समयमा विवाद आइरहे पनि अहिलेको समस्या भने २०७० बाट सुरु भएको हो । पाठ्यक्रम विकास केन्द्रले २०६७ जेठ १६ मा ’सम्पादन प्रकाशन शैली– २०६३’ परिमार्जन गर्न भाषाशास्त्री हेमांगराज अधिकारीको संयोजकत्वमा कार्यदल बनाएको थियो ।
कार्यदलले २०६८ पुस २२ गते वर्णविन्यास परिमार्जन गर्न सिफारिससहित प्रतिवेदन दिएको थियो । उक्त प्रतिबेदनको आधारमा २०६९ साउन २२ गते तत्कालीन शिक्षामन्त्री शर्माले हस्ताक्षर गरी सदर गरेका थिए । यसको प्रयोग २०७० बाट सुरु भएको थियो ।
पछिल्लो समय विकास हुँदै आएको प्रविधिलाई कारण मान्दै नेपाली भाषामा विवाद उत्पन्न भएको थियो । – दियो पोस्टबाट
