काठमाडौं । प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले हालै सिंगापुर र ब्रुनाईको भ्रमण गर्दै भारत-ASEAN रणनीतिक साझेदारीलाई थप सुदृढ गर्ने उद्देश्य राखेको बताएका छन् । ASEAN देशहरूसँगको भारतको कुल व्यापारमा सिंगापुर महत्त्वपूर्ण साझेदार हो। यो सम्बन्धलाई नयाँ उचाइमा पुर्याउने उद्देश्यले भारत-ASEAN स्वतन्त्र व्यापार सम्झौतामा (FTA) सुधार गर्न पहल गरिएको छ ।
भारत र सिंगापुरबीच डिजिटल सहकार्य, शिक्षा, स्वास्थ्य, र सेमीकन्डक्टर क्षेत्रमा सहमति भएको छ । यी सहमतिहरूले दुवै देशबीच प्रविधि, कृत्रिम बुद्धिमत्ता, साइबर सुरक्षा, र नविनतम प्रविधिहरूमा सहकार्यलाई थप सुदृढ बनाउने छन् । २०२३/२४ मा भारत र सिंगापुरबीचको कुल व्यापार ३५.६अर्ब अमेरिकी डलरमा पुगेको छ।
भारत-ASEAN क्षेत्रीय व्यापार २०२३/२४ मा १२० अर्ब अमेरिकी डलर पुगेको छ, जसमा भारतले ४१.२ अर्ब डलर निर्यात र ७९.७ अर्ब डलर आयात गरेको छ। सिंगापुरसँगै इन्डोनेशिया, मलेसिया, थाइल्याण्ड, र भियतनाम भारतका प्रमुख व्यापार साझेदारहरू हुन् ।
भारतको ब्रुनाई भ्रमण पनि ऐतिहासिक महत्त्वको थियो, जहाँ द्विपक्षीय सम्बन्धलाई थप सुदृढ पार्ने सहमतिहरू भएका थिए । भारत र ब्रुनाईबीचको कुल व्यापार द्दडट मिलियन अमेरिकी डलर पुगेको छ। दुई देशका नेताहरूले रक्षा, व्यापार, ऊर्जा, र पर्यटनमा सहकार्यका नयाँ सम्भावनाहरूमा छलफल गरेका थिए।
समग्रमा, भारतले ASEAN क्षेत्रसँगको व्यापार र लगानी सम्बन्धलाई थप प्रगाढ बनाउन रणनीतिक ध्यान दिएको छ । जसले एशियाको समग्र आर्थिक विकासमा ठूलो भूमिका खेल्नेछ।
