काठमाडौँ । लहानमा संचालित ‘चीनीयाँ रेलवे-२’ परियोजनामा काम गर्ने मजदुरहरूले तीन महिनादेखि तलब नपाएपछि ८ अगस्ट २०२४ देखि काम ठप्प गरेका छन् । यो परियोजना नेपालको पूर्वी भागमा महत्वपूर्ण आधारभूत संरचना निर्माणमा अग्रसर भए पनि मजदुरहरूले तलब नपाएको गुनासो गर्दै काम बन्द गर्न बाध्य भएका छन् ।
मजदुरहरूका अनुसार, तलब नपाउने समस्या परियोजना सुरु भएदेखि नै बारम्बार देखिंदै आएको छ । तीन महिनासम्म लगातार काम गरिरहे पनि व्यवस्थापनले तलब उपलब्ध नगराउँदा उनीहरूको जीविकोपार्जनमा गम्भीर असर परेको छ । कहिलेकाहीँ एक महिनाको तलब त दिन्छ । तर त्यसपछि फेरि लामो समयसम्म तलब रोकिने गरेको उनीहरूको गुनासो छ ।
मजदुरहरूले यो समस्यालाई लिएर व्यवस्थापनसँग पटकपटक गुनासो गरे पनि हालसम्म समाधानको कुनै ठोस उपाय निस्किएको छैन । यसबीचमा, व्यवस्थापनले नयाँ मजदुर भर्ना गर्ने प्रयास गरेपछि झन् स्थिति जटिल बनेको छ । पुराना मजदुरहरूले नयाँ श्रमिकहरूलाई खेद्दै परियोजनामा अवरोध पु¥याएका छन्, जसका कारण परियोजनाको आधा काम पूरा भइसके पनि बाँकी काम ठप्प भएको छ ।
नेपालमा सञ्चालित अन्य चीनीयाँ परियोजनाहरूमा पनि यस्तै समस्या देखिने गरेको छ । श्रमिकहरूले समयमै तलब नपाउने, खराब काम गर्ने वातावरण, र व्यवस्थापनबाट आउने धम्कीहरू जस्ता गुनासाहरू सार्वजनिक भइरहेका छन् । यसप्रकारको कार्यशैलीले नेपालमा संचालित विदेशी परियोजनाहरूमा श्रमिकहरूको अधिकारमाथि प्रश्नचिन्ह खडा गरेको छ ।
विश्लेषकहरूले यो घटनालाई विदेशी कम्पनीहरूको नेपालमा बढ्दो प्रभावसँग जोडेर हेरेका छन् । यदि समयमा समस्या समाधान नगरेमा, यस्ता विवादले परियोजनाको प्रगति अवरुद्ध गर्ने मात्र नभई, नेपालका श्रमिकहरूको भविष्यलाई पनि असुरक्षित बनाउने देखिन्छ ।
