काठमाडौँ । पश्चिमा देशहरूले सस्तो चिनियाँ सामानको विरुद्धमा कर लगाउन थालेपछि अब दक्षिणपूर्वी एशियाली राष्ट्रहरूको पालो आएको छ । यस क्षेत्रका देशहरूले सन् २००२ मा व्यापक आर्थिक सहयोगका लागि फ्रेमवर्क सम्झौता हस्ताक्षर गरेपछि पहिलो पटक चिनियाँ सामानहरूमा भारी शुल्क लगाउने अभियान सुरु गरेका छन् ।
इन्डोनेसियाले चीनबाट आयात गरिने कपडाहरूमा २०० प्रतिशत शुल्क लगाउने योजना बनाएको छ, साथै सस्तो सिरेमिक, लुगाफाटा, जुत्ता, कस्मेटिक, र इलेक्ट्रोनिक्स जस्ता सामानहरूमा पनि नयाँ कर लगाउने सोचाइ राखेको छ ।
इन्डोनेसियाका श्रम–प्रधान क्षेत्रहरूले चीनबाट आयात गरिएका सस्तो उत्पादनहरूको डम्पिङका कारण ठूलो घाटा बेहोरेका छन् । उदाहरणका लागि, ३.९ मिलियन मानिसहरूलाई रोजगार दिने इन्डोनेसियाको कपडा उद्योगलाई चिनियाँ सस्तो र भारी सब्सिडी गरिएको लुगाफाटाका कारण लगभग तहसनहस भएको छ। सन् २०१९ देखि, इन्डोनेसियामा ३६ वटा कपडा कारखानाहरू बन्द भएका छन् भने ३१ अन्यले ठूला मात्रामा कर्मचारी कटौती गरेका छन् ।
यस वर्ष, इन्डोनेसियामा करिब ४९,००० कामदारहरू कपडा, वस्त्र र जुत्ता क्षेत्रहरूमा काम गुमाएका छन्, जब पश्चिम जाभा, मध्य जाभा र बान्तेन प्रान्तहरूमा कारखानाहरू बन्द भए । इन्डोनेसियाको एक प्रमुख कपडा र वस्त्र उत्पादक कम्पनी स्रिटेक्सले सन् २०२३ मा ३२५ मिलियन डलरको राजस्व रेकर्ड गरेको छ, जुन सन् २०२२ को ५२४.६ मिलियन डलरको राजस्वको तुलनामा ३८% घटेको छ। यस वर्ष, जनवरीदेखि मे सम्म, स्रिटेक्सले आफ्नो कुल श्रमिकहरूको २३% अर्थात् ३,००० कामदारलाई हटाएको छ ।
मलेसिया, जसको चीनसँग निकट व्यापार सम्बन्ध रहेको छ, जसमा गत वर्ष दुई देशबीच कुल व्यापार ४५०.८४ बिलियन रिंग्गित (९८.९० बिलियन डलर) पुगेको थियो, मलेसियाले जनवरी २०२४ मा ५०० रिंग्गित (१०८ डलर) भन्दा कम मूल्यका चिनियाँ सामानहरूमा १०% कर लगाएको छ ।
चिनियाँ सस्तो उत्पादनहरूबाट घरेलु उद्योगहरूलाई जोगाउन मलेसियाको व्यापार मन्त्रालयले अर्को वर्ष संसदमा एन्टी–डम्पिङ कानून प्रस्तुत गर्ने योजना बनाएको छ । सन् २०१५ देखि २०२३ सम्म, मलेसियाको व्यापार मन्त्रालयले चिनियाँ निर्यात विरुद्ध स्थानीय व्यवसायहरूलाई जोगाउन नौवटा एन्टी–डम्पिङ उपायहरू लागू गरेको छ ।
थाइल्याण्डमा चिनियाँ सामानहरू–कपडा, इलेक्ट्रोनिक्स डिभाइसहरू, तरकारी, इस्पात र एल्युमिनियमको बाढीका कारण व्यापार घाटा २०२१ मा २९.२ बिलियन डलरबाट बढेर २०२३ मा ३६.६ बिलियन डलर पुगेको छ। जुलाईमा, थाइल्याण्डले १,५०० बात (४२ डलर) भन्दा कम मूल्यका चिनियाँ सामानहरूमा ७ प्रतिशत कर लगाउने निर्णय गर्यो । तर, थाइ व्यवसायीहरू चिनियाँ उद्यमीहरूको सस्तो उत्पादनले आफ्नो बजारमा भरपुर प्रभाव पार्ने डरमा छन् ।
चीनले अमेरिका लगायतका मुलुकहरूमा व्यापार अवरोधहरूको सामना गरेपछि आफ्नो ‘ग्लोबल साउथ रणनीति’ अन्तर्गत दक्षिणपूर्वी एशिया, अफ्रिका र दक्षिण अमेरिकामा सस्तो र निम्न स्तरका सामानहरू डम्पिङ गर्न थालेको बताइएको छ । यसैबीच, अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेन प्रशासनले चिनियाँ सामानहरूमा भारी कर लगाएको छ, जसमा इस्पात र एल्युमिनियम उत्पादनहरू, सेमीकन्डक्टरहरू, इलेक्ट्रिक वाहनहरू, ब्याट्रीहरू, सोलार सेलहरू, र मेडिकल उत्पादनहरू समावेश छन् ।
दक्षिणपूर्वी एशियाली राष्ट्रहरूले अब चिनियाँ सामानहरूको डम्पिङको विरुद्ध कठोर कदम चाल्दै छन् । आगामी हप्ता र वर्षहरूमा, यस क्षेत्रमा चीनका सामानहरूका लागि कडा अवरोधहरू सामना गर्नुपर्ने छ ।
