- संजीत सिटौला
जब नियामक निकायनै आँखा देख्दैन, अनि आफ्नो कुर्सीको दुरुपयोग गर्न लाग्छ, भ्रस्टाचारीको पोषण गर्न तल्लीन हुन्छ र कमाऊ धन्दामा लाग्छ । हामीजस्ता पहुँच विहीन लगानीकर्ता सड़कमा आउन केबेर लाग्छ । सम्पति हाम्रो, लगानी हाम्रो, तर त्यसमा रजाई दलालको कहिलेसम्म ? जब लगानीकर्ताको पक्षमा निर्णय हुदैन भने, के को लागि चाहियो निमयाक निकाय ? अहिलेको समय भनेको नियामक निकाय भ्रस्टाचारमा चुर्लुम्म डुबेको छ । उ फगत ब्रोकर बनेको छ । उसको नियत प्रष्टै छ, केबल निहित स्वार्थको लागि आम लगानीकर्तालाइ बन्दी बनाउनु उसको नियत हो ।
प्रसंग शेयर बजारको हो, हिजोआज बजार घटेर चिन्ता लिनुभन्दा आम लगानीकर्ताको पक्षमा कसरी नीति बनाउन सकिन्छ भन्ने हो । बिगत केहि समयबाट शेयरको आपूर्ति मात्रा करीब करीब ५ गुना सम्म बढेको छ । बोनस र राईटले गर्दा आपूर्ति त बढ्यो तर माग यही छ । नयाँ माग सृजना हुन सकेको छैन । नयाँ लगानीकर्ता प्रवेश गर्ने क्रम सुन्य प्राय नै छ । भएको लगानीकर्तानै बाजारको अवस्थाले विस्थापित हुने अवस्था छ । त्यसैले बजारमा नयाँ माग सृजना गर्न नसकीए कतिको घर- खेत जाने निश्चित छ ।
नियामक निकायको कर्तव्य दलाल र भ्रस्टचारीको साथ दिनु होइन । आम लगानीकर्ताको हीतमा काम गर्नु हो । तर त्यस्तो हुन सकेको छैन । प्रश्न उठ्छ माग सृजना गर्ने कसले त ? पक्कैपनि नियामक निकायले नै हो । तर हाम्रो देश न हो, दलालले सरकार चलाउछ, दलालले जनताको लगानी डुबाउछ, नेप्सेको अधिकांस कर्मचारीको ब्रोकर मा लगानी छ । अनि किन गरुन् सर्वसाधारणको हित ?
अहिलेको बजार प्रतिस्पर्धाको बजार हो .प्रतिस्पर्धामा जसले जित्छ, उसले बजार कब्जा गर्छ । हार्ने बजारमा बिलीन हुन्छ । त्यसैले बजारलाई प्रतिस्पर्धी बनाउन बैंकलाई पक्कै लाइसेन्स दिनैपर्छ । अनिमात्र लगानीकर्ताको हीत हुनेछ । जहाँ राम्रो सेवा पाइन्छ, त्यही सेवा लिने दिनको सुरवात हुने छ । साथै बैंकलाई लाइसेन्स दिएपछि पक्कैपनि बजार बिस्तर हुनेछ । कालीकोटका जनताले शेयर किन्न पाउनेछन् त मुगुकोले बेच्न । अनि पो बढ्छ बजार ।
त्यसैले अहिले आफ्नो अधिकार पाउनको लागि लड्नुपर्छ । साथै नेपाली पूँजी बजारको बिकासका लागि निम्न कुरा अति अवास्यक छ .
१ गैर आवासीय नेपालीलाई लगानी गर्न दिनैपर्छ ।
२ बजार निर्माताको लागि नागरिक लगानी कोष र संचय कोष लाइ बजार प्रवेश गराउनुपर्छ ।
३ मार्जिन ट्रेडिंङको ब्यबस्था गर्नुपर्छ ।
४ अनलाइन ट्रेडिंङको ब्यबस्था गर्नुपर्छ ।
५ बैंक लाइ ब्रोकर लाइसेन्स दिनुपर्छ ।
६ र स्टक डीलरशिपको ब्यबस्था गर्नुपर्छ ।
र अन्त्यमा हामी लगानी कर्ताले बुझ्नै पर्छ” मेरो लगानी मेरो अधिकार किन गर्दैछ नेप्से बैंकले लाइसेन्स दिन छेकबार !