- प्रनिश थापा /अर्थ सरोकार डटकम
काठमाण्डौ – फागुन १ गतेबाट नौ बजे देखी साझको चार बजेसम्म ओपिडी सेवा बहिरंग विभाग सञ्चालनमा ल्याउने भरतपुर अस्पतालको प्रतिबद्धता अझै कार्यान्वयन हुन सकेको छैनन् । भरतपुर अस्पताल विकास समितिको यसअघि भएको बैठकले ओपीडीको समय विस्तार गरी बिहान ९ देखि साँझ ४ बजे सम्म बनाउने निर्णय सार्वजनिक गरेको थियो । तर, अहिले सो निर्णयको पुर्णतः कार्यान्वयन हुन नसक्दा सेवाग्राहीहरु मर्कामा पर्ने गरेका छन् ।
मंगलबार कपिलवस्तु तौलिहवाबाट भरपर्दो सेवा लिन चितवन स्थित भरतपुर अस्पतालमा आएका कपिलवस्तु कि मिना शर्मा डल्लाकोटी र उनका श्रीमान् उमेश शर्माले बेकामे सास्ती मात्रै पाए । नौ बजेदेखि चार बजेसम्म सेवा हुने भएपछि हतारीदै भरतपुर अस्पताल आएकी शर्मा दम्पतीले ओपीडी सेवा लिन पाएनन् । उनी एघार बजे त्यहाँ टिकट काट्न पुग्दा टिकट घर बन्द भइसकेको थियो । लगत्तै , उनी स्वास्थ्य जाँच नै नगरी त्यसै घर फर्किए ।
जादाजादै शर्मा दम्पतीले हामीलाई तपाईं को लोकप्रिय सञ्चारमाध्यममा फागुनबाट आपीडी सेवाको समय बढाउने भन्ने सूचना पाएर हामी कपिलवस्तुबाट सेवा लिन आएको थियौं । तर , अवस्था ज्युका त्युं नै रहेछ । जनतालाई अनावश्यक दुस्ख दिएको भन्दै उनीहरु आक्रमक भएका थिए । यता , फागुन पहिलो हप्ताबाट सेवा बिस्तार गर्छु भनी गलत अभिव्यक्ति किन दिएको भन्दै भरतपुर अस्पतालका अध्यक्ष राजकुमार राजभण्डारी लाई प्रश्न राख्दा उनले सेवा विस्तार गर्नका लागी सबैभन्दा पहिले छलफल हुनुपर्ने बताए । उनले भने, एकलौटी निर्णयले केहि हुँदैन , सुरुमा अस्पतालका विभागीय प्रमुखहरु, अन्य डाक्टर तथा कर्मचारीसँग छलफल हुनुपर्छ अनि मात्रै सेवा बिस्तारको कुरा आउँछ । जसलाई हामीले अहिले छलफल लाई जोड दिइरहेका छौँ ।
छिटै जनताले राहत पाउछ बिस्वस्त हुनुहोस् । उनले भने, ‘अस्पताल विकास समितिले ओपीडी समय बढाउने नीति त बनायो । तर कार्यान्वयन मा थप जटिल समस्या देखिएको बताए । त्यस्तै, असन्तुष्ट केही चिकित्सकहरुले भने, अस्पतालले समय बढाउने तयारीको खुलेरै बिरोध गर्न थालेका छन् । आफ्नु नाम नबताउने सर्तमा एक चिकित्सकले खुलेरै हामी सित भने स् कुनै जिल्लामा नभएको नियम यहाँ मात्रै किन कार्यान्वयन गर्नु पर्यो भन्दै उल्टो प्रश्न गर्न थालेका छन् ।
अस्पताल विकास समितिले भने, आफ्नो निर्णयलाई ‘एकतर्फी’ नभई सामूहिक रूपमा छलफल गरेर त्यसबाट समय विस्तार गरेको बताए । ‘स्वास्थ्य मन्त्रालयले दिएको निर्देशन अनुसार अस्पताल विकास समितिले ओपीडीको समय बढाउने निर्णय गरेको हो’ अस्पतालका मेडिकल सुपरिटेन्डेन्ट डाक्टर रुद्र मरासिनी भन्नुहुन्छ , ‘मन्त्रालयले दिएको निर्णय एवं निर्देशनलाई त सबैले स्विकार्नु पर्यो नि, अरु अस्पतालले टेरेननन् हामीले किन ट्रेर्न्ने रु भन्नू नै गैरजिम्मेवार एवं मुर्खता भएको टिप्पणी गरे । अरुले गरेनन् , मानेनन् भन्नुभन्दा पनि मैले गरेर देखाउनुपर्छ भन्ने मानसिक सोचाइ चिकित्सकमा नआइसकेको बताए ।
भरतपुर अस्पतालले अहिले दुई थरीका ओपीडी सेवा सञ्चालनमा ल्याएको छ । जस अन्तर्गत दुई बजेसम्म सञ्चालनमा आउने ओपीडीको टिकट शुल्क ३० रूपैयाँ छ भने, दुई बजेपछि चार बजेसम्मको ओपीडीलाई ईएचएस सेवा भनिएको छ, जसको टिकटको मूल्य ३०० रुपैयाँ लिइन्छ जुन अत्याधिक महँगो छ ।
महँगो भएकै कारणले यो सेवाको प्रभावकारी बन्न नसकेको हो । यता, भरतपुर अस्पताल कर्मचारी युनियनका अध्यक्ष डाक्टर उन्नत श्रेष्ठले मन्त्रालयले ओपीडी सेवा सञ्चालन गर्न दिएको निर्देशन कसैलाई नस्वीकारेको बताए । मन्त्रालयले साँझ ५ बजे सम्म अनिवार्य ओपिडी सेवा सञ्चालनमा ल्याउनु भने पनि देशभरका कुनै हस्पिटलमा कार्यान्वयन नआएको दाबी गरे । उनले भने, राजधानीकै वीर अस्पतालमा त ओपिडी सेवा दुई बजेसम्म मात्रै सञ्चालनमा आएको छ ।
भरतपुर त जिल्ला अस्पताल यहाँ अहिले तत्कालै कुनै पनि हालतमा कार्यान्वयन हुन सक्दैनन् । डाक्टर श्रेष्ठका अनुसार मन्त्रालयले दिएको निर्देशन लाई कुनै पनि अस्पताल नस्वीकार्ने बताए । यता, भरतपुर अस्पतालका मानसिक रोग विभाग प्रमुख डाक्टर सुनिलकुमार शाहले अस्पताल विकास समितिले विभागीय प्रमुखहरु सँग छलफल नै नगरी एकतर्फी रुपमा निर्णय ल्याएको बताए । डाक्टर हरुलाई थप काम गरेबापत् प्रोत्साहन भत्ता दिने निर्णय गरे पनि यो कार्यान्वयनमा आउन नसक्दा गरिब तथा विपन्न जनताले सस्तोमा उपचार गर्न पाएका छैनन् ।
ओपिडी सेवा सञ्चालनमा ल्याउन कर्मचारीको अभाव रहेको बताउदै आएका चिकित्सकहरुले अन्तर्त अस्पतालमा कुनै चिकित्सक नरहेको पाइएको छ । अस्पतालमा साझको ४ बजेसम्म ओपीडी सेवा सञ्चालनमा ल्याउन पर्याप्त जनशक्ति पुग्ने कर्मचारी रहेको पाएको हो । ‘एउटा चिकित्सकले हप्ताको ४२ घण्टा काम गर्नु पर्ने हुन्छ । त्यही समयभित्र डाक्टर परिचालन गर्न सकियो भने त साझको ४ बजेसम्म ओपीडी सेवा सजिलै चलाउन सकिने अवस्था देखिएको हो । यसैबीच , सरकारले अति बिपन्न लाई दिने भनिएको निशुल्क उपचार सेवा भरतपुर अस्पतालले नदिने गरेको समेत पाइएको छ ।