चीन । कोरोना महामारी र सरकारको तानाशाही प्रवृतिले आजित भएका चिनियाँ नागरिकको दैनिकीमा बज्रपात परेको छ । एकजना चिनियाँ किसान चेङ गहिरो पानीमा आधासम्म डुबेका छन्, उनले पानीमा परेर मरेको आफ्नो सुँगुर तानिरहेका छन् । गत साताको मुसलधारे वर्षाका कारण आएको बाढीमा परि चेङका करिब एक सयभन्दा बढी सुँगुरहरु मरे । हेनान प्रान्तका अधिकांशको जनजीवन अहिले निकै कष्टकर बनेको छ ।
म पानीको स्तर तल झर्छ कि बनेर पर्खिरहेको थिए । ताकि बाँकी सुँगुरहरुलाई चाँडो उद्धार गर्न सकूँ, ‘प्रान्तिय राजधानी जेनझाउबाट ९० किलोमिटरको दूरीमा रहेको वांगफान गाउँका ४७ वर्षीय चेङले भने, ‘उनीहरु केहि दिनसम्म पानीमा नै रहे, केही खान पाएनन् र एक सयभन्दा बढी सुँगुरहरु मरे ।’
चेंगको उदाहरण हेनानका हजारौं किसानहरुको दुरावस्थाको चित्र हो । कृषि र पोर्क उत्पादनका लागि प्रसिद्ध मानिएको हेनान प्रान्तमा गत साता भारी वर्षा भयो र सिंगो प्रान्त नै जलमग्न बन्यो । चिनियाँहरुले गत साताको वर्षा र बाढीको अवस्थालाई शताब्दीहरुकै सबैभन्दा ठूलो बाढी भएको बताएका छन् । उनीहरुले अहिलेसम्म यति ठूलो बाढी नआएको र यसले सबैलाई आश्चार्यचकित पारेको बताइएको छ ।
‘एकै क्षण त सोच्यौं, हामीसँग अब बाँच्ने कुनै बाटो छैन । हामीसँग अरु कुनै उपाय छैन । तर पानी रोकिएपछि बल्ल बाँचियो भन्ने महसुस भयो,’ चेङले भने, ‘बाढी रोकिएपछि अहिले सामान्य अवस्था त आएको छ तर, अब सुँगुर पाल्ने पैसा पनि छैन । जीवनभर सुँगुर पालेर कमाएको पैसाले जोडेको सबै सम्पत्ति बाढीले निमेषभरमा नै सखाप बनाइ दियो ।’ ‘आकाश खसेजस्तै महसुस भएको छ,’ उनले थपे ।
उनको गाउँका करिब तीन हजार किसानले सुँगुर, कुखुरा पाल्ने तथा दान उत्पादनको व्यवसाय गर्ने गरेको थिए । तर बाढीले सबै सखाप पारेको छ । एक तथ्यांक अनुसार बाढीले करिब दुई लाख कुखुराहरु र ६ हजारभन्दा बढी सुँगुरहरु मरेका छन् । यद्यपि चिनियाँ सुँगुर उत्पादन हालैका वर्षहरुमा बढ्दोक्रममा रहेको थियो । चिनियाँहरुलाई अझै पनि सबैभन्दा बढी मनपर्ने मासु सुँगुरको हो । तर, सुँगुर पालन व्यवसायीहरुलाई पछिल्लो समय आएको बाढीले निकै ठूलो क्षति पुर्याएको छ ।
