काठमाडौं – त्रिभूवन विश्व विद्यालयका उच्च पदस्थ अधिकारीले ‘रातारात’ नयाँ कलेजहरुलाई सम्बन्धन दिन लागेका छन् । लामो समयदेखि रोकिएको नयाँ कलेजहरुलाई सम्बन्धन दिने खेल अहिले भने हतारमा सुरु गरिएको छ । विभिन्न ३६ वटा कलेजहरुलाई बिबिएम, बिएचएम, बिआइएम र बिएसएम लगायत संकायको सम्बन्धन बाँड्न लागिएको हो । नयाँ कलेजहरुको पहिले फिल्ड स्टडी गर्नु पर्ने मान्यता विपरित त्रिविका डिन र उपकुलपतिले पहिले नै सर्ट लिस्टिङ गरेका थिए । सर्टलिस्टिङ पछि मात्रै फिल्ड स्टडी गरिएको छ । ‘यो सरासर गलत नियतबाट सम्बन्धन दिने खेल भइरहेको छ,’ त्रिविका एक पदाधिकारीले भने, ‘यहाँ नयाँ कलेजलाई सम्बन्धन दिने नाउमा करोडौंको खेल भएको छ ।’
काठमाडौँ – ती पदाधिकारीका अनुसार नयाँ सम्बन्धन पाउन लागेका कलेजहरुले त्रिभूवन विश्व विद्यालयका उपकुलपति र डिनलाई १५ करोड रुपैयाँ बुझाएका छन् । त्रिभूवन विश्व विद्यालयका उपकुलपति तिर्थ राज खनियाँ तथा डिन देबराज अधिकारीले १५ करोड रुपैयाँ बुझेको स्रोतको दाबी छ । त्रिविका डिन अधिकारीले आगामी शनिबारबाट अवकाश पाउँदै छन् । उनले अवकास पाउनु भन्दा अगाडी नै ३६ कलेजहरुलाई सम्बन्धन दिने कार्य अगाडी बढेको छ । ‘दुई दिन भित्र सबै काम सिद्धयाउने तयारी हुँदैछ,’ उनले भने, ‘यो खेलमा उच्च अधिकारीको हात छ डिन र उपकुलपति स्वयम लाग्नु भएको छ ।’
यस विषयमा त्रिभूवन विश्व विद्यालयका उपकुलपति तिर्थ खनियाँलाई सम्पर्क गर्दा उनले नयाँ कलेजहरुलाई सम्बन्धन दिन लागिएको कुरा सत्य भएको बताए । ‘तपाईंले जुन सुचना पाउँनु भएको छ त्यो सत्य हो तर, यो मेरो कार्यकालको निर्णय होईन । म भन्दा अगाडी नै सुचना प्रकाशित गरिएको विषय हो । त्यो सुचनालाई कार्यन्वयन गर्नको लागि हामीले यो तयारी गरेका हौं,’ खनियाँले दियोपोस्टलाई भने, ‘तर, आर्थिक लेनदेनको विषय चाहीँ आएको छैन ।’
त्रिविका उपकुलपति खनियाँमाथि बौद्धिक चोरीको समेत आरोप लाग्दै आएको छ । उनले एक विदेशी प्रोफेसरको थेसिस चोरी गरेको अभियोग लागेको थियो । डा. खनियाले टर्कीका एक लेखकको लेख सारेको बताइएको थियो ।
डा. खनियाँले सन् २००४ देखि २००६ सम्म त्रिविको शिक्षा डिपार्टमेन्ट प्रमुखको जिम्मेवारी सम्हालेका थिए । त्यसबेला उनले ‘नेपाल इङ्लिस लेङ्वेज टिचर्स एसोसिएसन ९एनईएलटीए० को जर्नल ९२००६, भोल्युम ११, नम्बर १(२० को १७ औं पृष्ठमा ‘इएफएल कक्षा कोठामा प्रामाणिक सामाग्रीको प्रयोग’ शीर्षकमा लेख लेखेका थिए ।
उक्त लेखको अन्तिमसम्मको भागमा डा. खनियाँले फेरिट किलिक्किैयाको लेखबाट हुबहु कपी पेस्ट गरेका थिए । फेरिट मिडिल इस्ट टेक्निकल विश्वविद्यालय, अंकारा टर्कीका प्राध्यापक हुन् । उनले सन् २००४ मा इन्टरनेट टीएइसएल जर्नलमा लेख लेखेका थिए । ‘इएफएल कक्षा कोठामा प्रामाणिक सामाग्री एवं सांस्कृतिक वियावस्तु’ शीर्षकको सोही लेखबाट डा। खनियाँले सन्दर्भ सामाग्रीको उल्लेनख नगरिकन आफ्नो लेख तयार पारेका थिए ।
खनियाँको यस्तो बौद्धिक चोरीबारे त्यतिबेलै प्रश्न उठेको थियो । त्यसबेला खनियाँले आफूले सन्दर्भसामाग्रीमा फेरिटको नाम छुटाएको र त्यसलाई सच्याउने जवाफ दिएका थिए । यद्धपी खनियाँले भने सम्पादकीय टिमलाई दोष देखाएका छन् ।
- दियो पोष्ट