काठमाडौं । कृषि बिकास बैंकको वित्तीय स्थिति पछिल्लो समय निकै खराब छ । अझ त्यसमाथि नियामकीय व्यवस्था विपरित कार्य गरेको भन्दै नेपाल राष्ट्र बैंकले केही समय अगाडि बैंकलाई कार्वाहीसमेत गरेको छ । हुन पनि, ग्राहकलाई अपहरण गरेको काण्डदेखि फेक गुड फर पेमेन्ट चेक बनाएको प्रकरणसम्म बाहिरीएको यो बैंकमा तत्कालीन सिइओले गरेको अर्को ‘बदमासी’ छताछुल्ल भएको छ । बैंकका तत्कालीन प्रमुख कार्यकारी अधिकृत अनिलकुमार उपाध्याय आफैँले ७९ करोड ३० लाख ऋण दिएको कम्पनीमा प्रमुख कार्यकारी अधिकृत भएर गएपछि यस्तो रहस्य बाहिरिएको हो ।
आफैँले पहिला ७९ करोड ऋण दिए, पछि त्यहिँ सिईओ भएर गए
केही समयअघि कृषि बिकास बैंकमा एउटा क्लाइन्टलाई दिइएको ऋणका विषयमा चर्चा सुरु भयो । तरलता अभावले बजारमा निकै समस्या भईरहेका बेला ‘सिइओको फाइल’ भन्दै एउटा कम्पनीले भने भनेकै समयमा ऋण पाउँदै थियो ।
केटीएम सिटी ब्राण्डको उत्पादक शेर्पा आउटडुअर्स नामक सो कम्पनीलाई प्राथमिकताका साथ ऋण दिन तत्कालीन सिइओ अनिल कुमार उपाध्यायले राम्रै जोडबल गरिरहेका हुन्थे । नभन्दै सो कम्पनीलाई पटक-पटक गरेर झण्डै ८० करोड कर्जा प्रवाह भयो । तर, जब अनिल कुमार उपाध्यायको बैंकमाकार्यकाल नथपिने भयो, तब उनी सोही कम्पनीको सिइओ भएर गए । शेर्पा आउटडुअर्सले सीईओको रुपमा अनिलकुमार उपाध्यायलाई सिइओको रुपमा स्वागत गरेको फेसबुक पोष्ट सार्वजनिक भएपछि बल्ल बैंकका कर्मचारीहरुले पनि उपाध्यायको चाल थाहा पाए ।
बैंकका एक उच्च तहका कर्मचारीले अहिले यो फाइलबारे रहस्य खोलेका छन् । ती कर्मचारीका अनुसार शेर्पा आउटडुअर्सअन्तर्गतका दुईवटा कम्पनीलाई उपाध्यायकै जोडबलमा बैंकको ठमेल शाखाबाट ऋण प्रवाह गरिएको छ भने कर्जा प्रवाह हुनु अगावै उनलाई बैंकको कार्यकाल नथपिएको स्थितिमा सोही कम्पनीको सिइओ बनाउने मौखिक सहमतिसमेत भएको थियो । उपाध्यायकै जोडबलमा शेर्पा आउटडुअर्स प्रालिका लागि व्यावसायिक ऋण १८ करोड ८० लाख रुपैयाँ, शेर्पा आउटडुअर्स स्पोर्टस् गुड्स इन्डस्ट्रिजका लागि बिजनेश लोनका नाममा ९ करोड ६० लाख रूपैयाँ र उपाध्याय हाल सिइओ बनेको कम्पनीका लागि ५२ करोड ९० लाख ऋण दिईएको छ । नेपाल सरकारको लगानी भएको बैंक भएकाले अर्थ मन्त्रालयमा छानविनको माग गर्दै बैंककै कर्मचारीले समेत यस बिषयमा जानकारी दिइसकेका छन् । यस बिषयमा बुझ्न खोज्दा उपाध्यायको फोन निरन्तर अफ छ ।
यता राष्ट्र बैंकले पनि राष्ट्र बैंक यश बिषयमा जानकार भएको र आवश्यक कार्वाही अघि बढेको छ । ‘उपाध्यायजी अब हुनेवाला प्रधानमन्त्रीका नजिकका मान्छे हुनुहुँदोरहेछ । यो केसलाई राष्ट्र बैंकले वास्ता नगर्नु भन्ने आशयका भनसुन पनि आएका छन् ।’ ती अधिकारीले भने- ‘तर नियामक भएकाले राष्ट्र बैंकले यो केसलाई गम्भीरतापूर्वक हेर्छ । अनीलजीको पारा हेर्दा सो फाइलमा सिधै स्वार्थ देखिन्छ, यसमा आवश्यक छानविन हुन्छ ।’
ती अधिकारीका अनुसार सो फाइलका विषयमा बुझ्न राष्ट्र बैंकले निर्देशन दिईसकेको छ । ‘अनीलजी त्यहाँ सिइओमात्र नभई पार्टनरसमेत बनेका छन् भन्ने अपुष्ट कुरा आएको छ । यदी त्यसो हो भने त सो ऋण सिधै प्रोभिजन गर्ने निर्देशन राष्ट्र बैंकले गर्न सक्छ ।’- ती अधिकारीले भने ।
यता ऋण लिने कम्पनीका प्रतिनिधीसमेत यस विषयमा बोल्न चाहाँदैनन् । हामीले समाचार प्रयोजनका लागि कम्पनीका साहुको नम्बर माग्दा पनि त्यहाँका प्रतिनिधिले आफुले आफ्ना हाकिमको फोन नम्बर दिन नमिल्ने बताए । शेर्पा आउटडुअरका सञ्चालक निमा शेर्पा हुन् । उनले ६ जनवरी १९९४ मा यो कम्पनी दर्ता गरेको देखिन्छ ।
