काठमाडौं । बैंक तथा वित्तीय संस्थाबाट विपन्न वर्ग क्षेत्रमा प्रवाह भएको कर्जा करिब ३० अर्ब रुपैयाँले घटेको छ । अघिल्लो आर्थिक वर्षको तुलनामा गत वर्षको पछिल्लो ११ महिनामा बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुले विपन्न वर्गमा ३० अर्ब कम कर्जा विपन्न वर्ग क्षेत्रमा प्रवाह गरेको पाइएको हो ।
गत आर्थिक वर्षको ११ महिनामा बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुले विपन्न वर्ग क्षेत्रमा कुल ३ खर्ब ८ अर्ब ८० करोड रुपैयाँ कर्जा प्रवाह गरेको देखिन्छ । जबकी अघिल्लो आर्थिक वर्षमा बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुले ३ अर्ब ३८ अर्ब ७९ करोड रुपैयाँ विपन्न वर्ग क्षेत्रमा प्रवाह गरेका थिए । तर, गत आर्थिक वर्षमा भने बैंक तथा वित्तीय संस्थाले विपन्न वर्ग क्षेत्रमा प्रवाह गरेको कर्जा ८ प्रतिशतले घटेको राष्ट्र बैंकको तथ्यांकमा उल्लेख छ ।
यसो त गत आर्थिक वर्षमा लघुवित्त वित्तीय संस्थाको कर्जा प्रवाहमा देखिएको संकुचनका कारण विपन्न वर्ग क्षेत्रमा प्रवाह हुने कर्जामा कमि आएको जानकारहरु बताउँछन् । जसको मुख्य कारण लगानी वातावरण खस्किनु, लघुवित्त वित्तीय संस्थामार्फत कर्जा प्रवाह कम हुनु र उच्च ब्याजदर रहेको जानकारहरुको भनाई छ ।
अहिले पनि मुलुकका धेरैजसो बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरु आफ्नो पुरानो ऋण असुलीमा लागि परेका छन् । गत वर्ष देशव्यापी बनेको बैंक तथा वित्तीय संस्थाविरुद्धको आन्दोलनले पनि बैंकिङ प्रणालीलाई थप संकुचित बनाएको धेरैको ठम्याई छ । अधिकांश बैंक तथा वित्तीय संस्थाको पुरानो कर्जा उठ्नै गाह्रो परेका बेला नयाँ कर्जा विस्तार गर्दा रिस्क देखेपछि कर्जा प्रवाह घटेको बैंकरहरुको भनाई छ । यद्यपी मुलुकमा आर्थिक गतिविधि शून्यप्राय भएका बेला बैंक तथा वित्तीय संस्थाको चर्को ब्याजदरका कारण पनि कर्जा लिनेहरु चर्को ब्याजदरमा कर्जा लिन डराईरहेको अवस्था छ ।
बैंक तथा वित्तीय संस्थाले कुल कर्जाको न्यूनतम ५ प्रतिशत विपन्न वर्गमा प्रवाह गर्नुपर्ने राष्ट्र बैंकको निर्देशन छ । जसअनुसा गत आर्थिक वर्षको ११ महिनामा बैंक तथा वित्तीय संस्थाले कुल कर्जाको करिब ६.४ प्रतिशत विपन्न वर्गमा प्रवाह गरेका छन् । उल्लिखित कर्जामध्ये करिब २५ प्रतिशत बैंक तथा वित्तीय संस्थाले सिधै र बाँकी ७५ प्रतिशत अप्रत्यक्ष (लघुवित्त संस्था, सहकारीमार्फत) रूपमा प्रवाह गर्दै आएका छन् ।