उदयपुर । उदयपुर जिल्लाको चौदण्डीगढी नगरपालिकाको सिद्धिपुरगाउँ जिल्लाको सबैभन्दा बढी बेसार उत्पादन हुने उत्कृष्ट बेसार पकेट क्षेत्र बन्न पुगेको छ । चौदण्डीगढी नगरपालिकाको सिद्धिपुर क्षेत्रमा केही वर्ष यतादेखि वार्षिक डेढ करोडभन्दा पनि बढी मूल्यको बेसार उत्पादन हुँदै आएको कृषक बिन्द्रमान मगर बताउनुहुन्छ ।
दश वर्षदेखि व्यावसायिक बेसारखेती हुँदै आएको सिद्धिपुरमा दुई वर्ष अघिसम्म वार्षिक एक करोडको बेसार उत्पादन हुने गरेकामा गत वर्षदेखि वार्षिक डेढ करोडभन्दा बढीको बेसार उत्पादन भएको अर्का कृषक भुपेन्द्र मगरले बताउनुभयो । गत वर्षको तुलनामा यस वर्ष बेसारखेती विस्तारसँगै वृद्धि भएकाले यसपटक सरदर दुई करोडसम्मको बेसार बिक्री गर्न सकिने अवस्था रहेको उहाँ बताउनुहुन्छ ।
चौदण्डी नगरपालिकाका प्रमुख खगेन्द्रकुमार राईका अनुसार चौदण्डीको सिद्धिपुर क्षेत्र जिल्लाकै एक नम्बर बेसार पकेट क्षेत्र घोषणा गरिएको छ । वार्षिक सिद्धिपुरमा डेढ करोड बराबरको बेसार उत्पादन भएर विराटनगरतर्फ बिक्री हुने गरेको नगरप्रमुख राईले बताउनुभयो । सिद्धिपुरमा हाल ४० घर कृषकले व्यावसायिकरूपमा बेसारखेती गर्दै आएका छन् ।
जिल्ला कृषि ज्ञान केन्द्रका प्रमुख महेश चौधरीका अनुसार व्यावसायिक बेसारखेतीले फड्को मारेको छ । हाल जिल्लामा करिब १३७ हेक्टर क्षेत्रफलमा व्यावसायिक बेसारखेती हुँदै आएको छ । वार्षिक झण्डै ८०० मेट्रिक टन बेसार उत्पादन हुने गरेको कृषि ज्ञान केन्द्रका प्रमुख चौधरीले बताउनुभयो । वार्षिक करिब पाँच करोडभन्दा बढी मूल्यसम्मको बेसार उत्पादन भएर अन्यत्र बिक्री हुने गरेको कृषि ज्ञान केन्द्र उदयपुरले जनाएको छ ।
जिल्लामा उत्पादन भएका अधिकांश बेसार विराटनगरस्थित गोल्छा र दुगड मिल्सले खरिद गर्ने गरेकाले बेसार बिक्रीमासमेत सहज भएको केन्द्रका कर्मचारी बताउँछन् । सिद्धिपुरपछि त्रियुगा नगरपालिकाको साउने खाँबु, बेलकाको मैनामैनी, बबला, कटारी नगरपालिकाको रिस्कु र अन्य क्षेत्र सिरीसे, हर्देनी, उदयपुरगढी गाउँपालिकाको भलायाडाँडा र दनुवारबेँसी क्षेत्र बेसार उत्पादन पाकेट क्षेत्र रहेको कृषि ज्ञान केन्द्रले जनाएको छ ।
विगतमा परम्परागत प्रजातिको स्थानीय बेसार मात्र उत्पादन हुने गरेकामा केही वर्षदेखि काभ्रेमा उत्पादन हुने गरेको उन्नत सुगन्धा जातको बेसार खरिद गरेर उदयपुरमा यसको खेती सुरु भएको हो । उदयपुरमा सुगन्धा जातको उन्नत बेसार उत्पादन हुन थालेपछि अहिले वार्षिकरूपमा बेसार उत्पादनमा वृद्धि हुँदै गएको जिल्लाका कृषकले राम्रो आम्दानी गर्न थालेका छन् ।
जिल्लामा यस वर्ष झण्डै साढे तीन करोड बराबरको बेसार उत्पादन भएको छ । जिल्ला कृषि विकास कार्यालयका अनुसार पश्चिमी पहाडी क्षेत्रका सिरीसे, हर्दिनी, लेखानी, रिस्कु, तावाश्री तथा मध्यक्षेत्रका साउने, खाँबु, आँपटार, पोखरी क्षेत्रमा बेसार उत्पादन भएका छन् । यस्तै पूर्वी क्षेत्रको मैनामैनी, बबला, चोदण्डी तथा सिद्धीपुर क्षेत्रमासमेत यस वर्ष बेसार उत्पादन बढेको स्थानीय कृषकले बताएका छन् ।
उदयपुरको पूर्वी क्षेत्रबाट उत्पादन हुने बेसार सुनसरीको धरान, इनारुवा, दुहबी तथा विराटनगर क्षेत्रमा निर्यात हुने गरेको छ । मध्य पहाडी क्षेत्रमा उत्पादन भएको बेसार सप्तरी तथा सिरहा क्षेत्रमा र पश्चिमी क्षेत्रको पहाडी क्षेत्रमा उत्पादित बेसार सिरहा तथा धनुषा क्षेत्रमासमेत निर्यात हुने गरेको छ । बेसार खेतीले कृषकलाई राम्रो आम्दानी दिँदै आए पनि यस वर्ष तराई बन्दका कारण बिक्रीमा अझैसम्म पनि उचित बजार पाउन नसकेको जिल्ला कृषि विकास कार्यालयका प्रमुख पवन गिरीको भनाइ छ ।-रासस
