- अर्थ सरोकार सम्बाददाता
काठमाडौँ – विज्ञापन । आफ्नो उत्पादनलाइ लक्षित बर्गसम्म पुराउनका लागि प्रयोग गरिने वा गर्नेपर्ने कार्य । विभिन्न कम्पनीहरुले आफ्नो उत्पादनलाइ लक्षित बर्गसम्म पुर्याउन विभिन्न सञ्चारगृहहरुको सहायत लिइरहेका हुन्छन् । कुनै पनि व्यवसाय फष्टाउन, सम्बन्धित ग्राहक वा सेवाग्राहीलाई सेवा दिन वा आफ्नो उत्पादनको जानकारी दिन विज्ञापनमार्फत आम जनतासमक्ष पुग्ने गरिन्छ । यद्यपी यति हुँदाहुँदै पनि नेपालमा रहेका विभिन्न सञ्चारगृहहरु महंगा हुँदै गएका वा टेलिभिजन, रेडियो, वा अनलाइन मार्फत विज्ञापन गर्न महँगो शुल्क तिर्नुपर्ने र त्यसअनुसार प्रतिफल नआउन पनि सक्ने समस्याले विभिन्न व्यवसायीहरु मर्कामा परेका छन् भन्दा फरक पर्दैन ।
यहि कुरालाई मध्यनजर गर्दै युवाहरुको एक समुहले साइकल मार्फत विज्ञापन गराउने नयाँ तरिका बजारमा ल्याएका छन् । यो सेवा अन्तर्गत विभिन्न व्यवसायको जानकारी साइकलमा राखिन्छ । र विभिन्न ठाउँमा उक्त साइकल घुमाइन्छ । यसो गर्दा काठमाडौँका विभिन्न ठाउँमा रहेका लक्षित ग्राहक वा सेवा लिन इच्छुकहरुले उक्त बिज्ञापन देख्ने र यसले ग्राहकहरुलाई उक्त सेवा लिन उत्प्रेरित गर्ने यो सेवा प्रदान गर्ने कम्पनी ‘स्पट अन प्रालि’का युवाहरु बताउँछन् ।
साइकलमा नै विज्ञापन किन ?
‘टेलिभिजन, रेडियो वा अनलाइनमा राखिने विज्ञापन धेरै महँगो भयो भन्ने गुनासो पहिलादेखि नै आएको हो । विज्ञापन दाताको यहि समस्यालाई समाधान गर्न हामीले यो नयाँ सोच ल्याएका हौँ । साइकल विज्ञापनका अभियानता नितेश रावलले अर्थ सरोकार डटकमलाइ बताए । उनी अगाडी भन्छन्, ‘यो वातावरण मैत्री पनि छ । यस अघि काठमाडौँ महानगरपालिकाले नगरपालिका फोहोर भयो भनेर होड़ीङ बोर्ड हरु हटाएको थियो । हुन त ट्याक्सी वा भ्यानमा माइकिङ गरेर बिज्ञापन गर्ने चलनपनि छ । तर त्यसले प्रदुषण ल्याएको धेरैको गुनासो छ । हामी फरक अभियानमा छौं । हाम्रो विज्ञापनले अझ शहरलाइ सुन्दर बनाउने प्रयास गरेका छौं ।’
अरु भन्दा सस्तो र प्रभावकारी हुन्छ त ?
यस बिषयमा अर्थ सरोकार डटकमले सोधेको प्रश्नको उत्तर दिंदै साइकल विज्ञापनका अर्का अभियानता अनिश चौलागाइ भन्छन्,’ यो बढी प्रभावकारी हुन्छ । पैसाका हिसावले हामी पत्रपत्रिका वा टेलिभिजनमा गरीने विज्ञापनभन्दा सस्तो छ । मुख्य कुरा यसले वातावरणमा कुनै असर गर्दैन । शहरलाइ फोहोर बनाउने विज्ञापनको विकल्पको रुपमा पनि हामी प्रस्तुत हुँदैछौं । भित्तामा पोष्टर टाँसेर भित्तानै फोहोर बनाउने प्रवृतिको विकल्पमा पनि हामी सफल हुने प्रयास गरिरहेका छौँ ।’ उनले भने । उनका अनुसार अहिले स्पट अन प्रालिसंग ५ वटा साइकल छ र त्यसको लागि काठमाडौँ महानगरपालिकाबाट लिनुपर्ने स्वीकृति समेत लिइसकेको छ । ‘५ वटा साइकलले पुग्छ त ?’ भन्ने हाम्रो प्रश्नमा उनी भन्छन्, ‘हामी सुरुवाती चरणमा छौं। बजारको मागअनुसार हामी हाम्रो सेवालाइ पक्कै पनि परिस्कृत रुपमा अगाडी लैजानेछौं ।
४ युवाको थालनी, ब्रान्डेड कम्पनीहरुले पनि गरे प्रयोग
यो अभियान ४ युवाहरुले सुरु गरेका हुन् । हाल काठमाडौँ बसीरहेका युवाहरुले यस्तो सोचमार्फत विज्ञापन गर्न सकिन्छ भन्दै अगाडी बढेको नितेश रावलको भनाइ छ । ‘देशमा केहि छैन वा भएन भनेर धेरै युवाहरु बाहिरिएका छन् । अझ शहर फोहोर भयो वा व्यवसाय छैन वा विज्ञापन नगरी पनि हुँदैन र गरेरपनि खर्च अनुसारको उपलब्धी छैन भन्नेहरु धेरै छन् । त्यहि कुरालाइ मुख्य नजर गर्दै हामीले यो सोच ल्याएका हौँ ।’ उनले भने । उनका अनुसार सुरुवाती चरणमै स्पट अनलाई नेपालका केहि ब्रान्डेड कम्पनीहरुले पनि प्रयोग गरीरहेका छन् ।
र… यस्तो छ सुरुवाती प्रतिक्रिया :
अनिश चौलागाइ अगाडी भन्छन्, ‘हाम्रो अभियानमा मिश्रित प्रतिक्रिया आएको छ । हामीजस्ता युवाले यसलाई निकैनै सराहना गर्नुभएको छ भने केहि पूराना धारका व्यवसायी वा विज्ञापन व्यवसायीहरुलेनै पनि हामीलाई अझै सकारात्मक रुपमा लिन सक्नुभएको छैन । तर जे कुराको पनि सुरुवातीमा हुने स्वाभाविक कुरा हो यो । कुनै पनि काम गर्दा कसैले राम्रो भन्नु वा कसैले नराम्रो भन्नु स्वाभाविक हो । राम्रो कुरालाई निरन्तरता दिएर नराम्रो प्रतिक्रियालाई रचनात्मक रुपमा प्रयोग गरी अभियानलाइ अझै परिस्कृत रुपमा अगाडी लैजाने हाम्रो सोच छ । यसका लागि म अनिश चौलागाइ, साथीहरु नितेश रावल, सुजन खत्री र विवेक कटुवाल लागिरहेका छौं ।