- शुशील भुषाल
सप्तरीको राजविराजमा भएको गोली काण्डपछि यतिवेला नेपाली राजनीति उथलपुथल भएको छ । यसको प्रभाव पूँजी बजारमा देखिन थालेको छ । अहिले मधेशी मोर्चा सात दिनको अल्टिमेटम दिँदै सरकारलाई दिएको समर्थन फिर्ता गर्ने धम्की दिईरहेको छ । तराई ठप्प पारेको छ । नेपाल बन्द जस्ता कार्यक्रमहरु सार्वजनिक गरेको छ । स्थानीय चुनाव हुने-नहुने अन्यैलता बढ्दो छ । यसको नकरात्कम प्रवाभ नेपाली पूँजी बजारमा पर्ने निश्चित छ । अर्कोतर्फ बिगतको अभ्यासलाई हेर्ने हो भनेपनि सेयर बजारमा फागुन र चैत महिनामा मन्दी देखिनेर चैत अन्तिम साताबाट नेप्सेले बिस्तारै उचाई लिने गर्दथ्यो ।
अहिलेको अवस्था त्यही हो । अरबौंको कारोवार गर्दै १८८१ पुगेको सेयर मार्केट करोडौंको कारोवार गर्दै खुम्चिएको छ । अहिलेको यो अवस्था नजरअन्दाज गर्न नसक्ने हो भने लगानीकर्ता कुनै लाभ लिन नसक्ने निश्चित छ । विगत ४ महिनादेखि बजार घट्यो लगानी गर्ने बेला यहि हो भन्दै केहि अर्थ पण्डितहरुको पछि लागेर लगानी गर्ने पूँजी सवै बजारमा समय नआउदै खर्चियो, अहिले लगानी गर्ने पैसा छैन । घटेको बजार हेर्दै थुक लिन्ने सिवाय हामीसँग अरु विकल्प छैन ।
नेप्से १८८८ मा पुगी झर्न थाल्यो । १७०० को बिन्दुमा आईपुग्यो । १६०० मा आयो यसो भन्दै गर्दा बजार १५०० भन्दा तल झर्न थाल्यो । नभन्दै बजार झण्डै १२०० को बिन्दुमा आईपुग्न लाग्यो । नेप्से १५०० को हाराहारी हुदै लगानी गर्ने बेला यहि हो भन्दै हिड्ने पण्डितहरु अहिले कहा छन । त्यस्ता हल्लावाजहरुको गतिविधिबाट साधारण लगानीकर्ताले आफुलाई सतर्क राख्न नसक्नु उनीहरुकै कमजोरी हो ।
आफुलाई बिश्लेषकहरु भन्ने त्यो सूलो समुह कहाँ छ जसले बजार बढ्दैछ अब नेप्से २५०० पुग्छ भनेर हल्ला फैलायो । राजनीतिक अन्योल जारी छ । सेयर बजारमा थपिने लगानीकर्ताको संख्या बढ्न रोकिएको मात्रै हैन, ह्वात्तै घटेर गएको छ । ठूला खाले एफपीओ, आईपीओ र हकप्रदले सर्वसाधारण भएको रकम सिध्याएको छ ।
पहिले महंगोमा सेयर किनिहालीयो अब रित्तो छु भन्नेहरुले यसपटक राम्रो शिक्षा लिनुभयो होला । अहिलेपनि ठुला लगानीकर्ताहरु सर्टट्रम प्लानमा बजारमा छिरेका छन । दुई बजार बढाएर तिन दिन बजार घटाउने प्रयत्न गर्दैछन् । अहिलेको अवस्था एक दिन बजार बढ्र्रयो भन्दैमा हौसिने र अर्को दिन बजार घट्यो भन्दैमा बर्वाद भो भन्न जरुरी छैन । मेरो अनुरोध घटनाक्रम हेरौं, हल्लाबाट सतर्क होऔं ।