गभर्नरको नियुक्तिसँगै गत आइतबार आएको मौद्रिक नीतिको तेस्रो त्रैमासिक समीक्षामा सेयर बजारको लागी एउटा सरप्राईज गिफ्ट नै आयो । नीतिको समीक्षामार्फत लामो समय देखि अडकिएको एउटा हलो फुत्कियो । ५० लाख माथिको सेयर कर्जामा लगाइँदै आएको औसत भारलाई १२५% बाट झारेर १००% मै कायम गर्ने नीति समीक्षा मार्फत आयो । जस अनुसार बैँक तथा वित्तीय संस्थाको च्यानलमा ढुसी परेर बसेको २५ अर्ब बराबरको रकम चलायमान हुने बाटो खुल्यो ।
लगत्तै मिडिया तथा सामाजिक सञ्जालमा यो विषयलाई लिएर भव्य स्वागत गरियो । चौतर्फी माहौल हेर्दा लाग्थ्यो कि अब सोमवार त सेयर किन्नै पाइँदैन ! केहि मित्रहरू बिच त अब भोलि मार्केट हल्ट भइहाल्छ घुम्न पो कता जाने हो भन्ने बिषयमा घनिभुत छलफल चल्दै थियो ।
आम अपेक्षा विपरित हिजो सोमवार खुल्ने बित्तिकै लगातारको बृद्दि सँगै करिव ६५ अंकले बढेको बजार निकै उतार चढावको सामना गर्दै बन्द हुँदा करिव ५ अंकले घटेर बन्द भयो ।
आखिर किन बजारको चाल अपेक्षा विपरित रह्यो ?
● बजारमा सर्ट टर्म र उधारो कारोबारको बिग्बिगी छ । उधारो र शर्ट टर्म कारोबार गर्नेहरू अल्पकालीन लगानीकर्ता हुन् । उनीहरुलाई दिर्धकालीन नीतिको कुनै परवाह हुँदैन । उनीहरुलाई नाफा बुक गर्नको लागी बस् एउटा इभेन्ट चाहिन्छ । यो विषयलाई पनि उनिहरुले एउटा ईभेन्ट कै रुपमा प्रयोग गरे ।
● यसै बिच बजारमा बजेट मार्फत् सरकारले सेयर बजारमा लाग्दै आएको पूँजीगत लाभकर बजेट मार्फत बढाउँदै छ भनेर नयाँ हल्ला फैलियो । लगत्तै अघिल्लो दिनको उत्साह पानीको फोका झैं विलिलिन भएर गयो । यसै बिच झोला भर्न छुटेकाहरूलाई यसमा होस्टेमा हैँसे गर्न पनि भ्याए ।
● परिसूचक पछाडि फर्के सँगै सुरुको १५ मिनेट मै भएको डेढ अर्बको कारोबारको उत्साह बिस्तारै मथ्थर हुँदै परिसूचक सँगै भोलुम सुस्ताउँदै गयो ।
अबको सम्भावनाहरू :
● अत्यन्तै संवेदनशिल सेयर बजारलाई चलाउँदा कस्तो असर पर्छ भनेर सरकार त्यसमा पनि बजारबाट बुल मन्त्रीको संज्ञा पाएका अर्थ मन्त्री बिष्णु पौडेल राम्रैसँग जानकार छन् । तसर्थ उनले बजारबाट केही कुरा लिंदा त्यो भन्दा बढी दिनु पर्दछ नत्र भुईंको टिप्न खोज्दा खल्तीको पनि झर्छ भन्ने बिषयमा राम्रैसँग जानकार छन् ।
● बजारले पूँजी बजार प्रति सकारात्मक गवर्नर पाएको छ । अर्थविद् डा. बिश्व पौडेलबाट सेयर बजारका लगानीकर्ताले उनको कार्यकालमा गरेको अपेक्षा संभवत साकार नै हुने आशा गर्ने धेरै ठाउँहरु छन् ।
आफ्नो कार्यकालमा उनले त्यस्तो कुनै पहाड फुटाउनै पर्दैन । पूर्व गवर्नर महाप्रसाद अधिकारीले कसेका पेचहरुलाई केहि हदसम्म खुकुलो मात्र पारिदिए पुग्छ । उनले यत्ति गरिदिए लामो समय देखि अलमलिएको सेयर बजारले उनकै पालामा नयाँ उचाई चुम्ने आँकलन गर्न सकिन्छ ।
● यदि दिर्धकाल करलाई नचलाई अल्पकालीन लाभकारलाई १०% त के १५% नै पुर्याए पनि कुनै फरक पर्दैन । नाफामा तिर्ने कर, त्यो पनि ७२ घण्टे कारोबारीलाई खासै अन्याय नहोला । यसले त झन् अल्पकालीन कारोबारलाई केही हदसम्म निरुत्साहित गर्दै दिर्धकालीन लगानीलाई प्रोत्साहन गर्ने देखिन्छ ।
बजेट भाषण आउन दुई दिन बाँकी छ । अब हामीचाहिँ टकटक्याएर बस्ने कि झोली भर्ने ?
सेयर बजार भनेको बिश्वाश र भावना बिचको खेल हो । सत्य तथ्य मनन गर्दै अफवाहको पछि नलागौं । एकदमै डर लाग्छ भने मन शान्तिको लागी बजारबाट केही समयको लागी बिदा हुँदा पनि भयो । हैन आँटले खाने हिम्मत लिन सकिन्छ भने नकारात्मक हल्लाको बिच यो अवधिमा सकेको झोला भरेर बस्ने ।
(नोट : कसैको पनि नितान्त ब्याक्तिगत बिचारलाई लिएर सेयर खरिदबिक्री सम्बन्धि निर्णय नगरौं । कुरा सबैको सुनौं निर्णय भने आफै गरौं ।)
