बेइजिङ । विश्वमा सबैभन्दा बढी जनसंख्या भएको चीन अहिले दोस्रो नम्बरमा छ भने पहिलो नम्बरमा भारत रहेको छ । भारतको जनसंख्या निकै धेरै धढेर भन्दा पनि चीनको जनसंख्या घटेर भारत एक नम्बरमा परेको हो।
चिनियाँ अधिकारीहरूले देशमा घट्दो बच्चाको जनसंख्याको चुनौतीहरू पार गर्न सहज नभएको महसुस गरिरहेका छन् । बाल हेरचाहको लागत, इनसाइड ओभर रिपोर्टका अनुसार चीनमा जानसांख्यिक असन्तुलन निकै बढेको बताइएको छ ।
चीनमा पाल्तु जनावर मालिकहरूको संख्या २०२० मा ६२.९४ मिलियन पुगेको थियो जुन २०१९ मा ६२.८ मिलियन मात्र रहेको इनसाइड ओभरले चाइना पेट इन्डस्ट्री एसोसिएसनले जारी गरेको २०२१ को श्वेतपत्र उद्धृत गर्दै रिपोर्ट गरेको छ। चिनियाँ पाल्तु जनावर मालिकहरूको कुल संख्यामा ८८ प्रतिशत महिलाहरू छन्, जो राम्ररी शिक्षित छन् र वार्षिक उच्च आम्दानी गर्नसक्छन् ।
घरपालुवा जनावरहरूको संख्याको सन्दर्भमा, चीनको सहरी क्षेत्रहरूमा सन् २०२० मा १००.८ मिलियन कुकुर र बिरालाहरूको उपस्थिति रहेको देखेका थिए भने सन् २०१९ मा १.७ प्रतिशत र सन् २०१८ मा १०.२ प्रतिशतले वृद्धि भएको पाइएको थियो ।
श्वेतपत्रले अनुमान गरे अनुसार सन् २०२३ मा पाल्तु जनावरको बजार ४४५.६ बिलियन युआन (अमेरिकी डलर ७० बिलियन) हुने फेडेरिको जिउलियानीले इनसाइड ओभर रिपोर्टमा भनिएको छ । लन्डनस्थित अन्तर्राष्ट्रिय व्यावसायिक सेवा सञ्जाल डेलोइटको रिपोर्टका अनुसार चीनमा घरपालुवा कुकुर र बिरालोको संख्या २०१२ मा १२ प्रतिशतबाट बढेर २०२१ मा २५ प्रतिशतमा पुगेपछि ती कुकुर र बिरालोको संख्या द्रुत गतिमा २० करोड नजिक पुगेको छ । बिरालाहरूले कुकुर भन्दा धेरै मन जित्ने गरेको इनसाइड ओभर रिपोर्ट गरिएको छ ।
डेलोइटको प्रतिवेदनका अनुसार २०२१ मा चीनमा घरपालुवा जनावरको रूपमा ९ करोड २० लाख कुकुर थिए भने कुल बिरालाको संख्या ९ करोड ६० लाख रहेको थियो। विश्लेषकहरूले चीनमा घरपालुवा जनावर राख्ने प्रचलनलाई थप शिक्षित भएकाले समर्थन प्राप्त हुने बताएका हुन् । उच्च पारिश्रमिक लिने शहरी बासिन्दाहरू एक्लै बस्न रुचाउँछन्, विवाह र बच्चा जन्माउनलाई घृणा गर्छन् र जीवनको लागत उच्च छ र देशमा काम गर्ने घण्टा धेरै लामो भएको इनसाइड ओभर रिपोर्ट गरिएको छ ।
विशेष गरी २० देखि ३० वर्ष उमेर समूहका मानिसहरूमा यो झुकाव धेरै हुन्छ। कम्युनिष्ट युथ लिगले अक्टोबर २०२१ मा गरेको १८ देखि २६ वर्ष उमेर समूहका २ हजार ९०५ अविवाहित सहरी व्यक्तिको सर्वेक्षणअनुसार ४३।९ प्रतिशत महिलाको विवाह गर्ने मनसाय थिएन वा हुन्छ कि हुँदैन भन्ने निश्चित थिएन ।
यसैबीच २४.६ प्रतिशत पुरुषले अविवाहित रहने इच्छा व्यक्त गरेका छन् । सर्वेक्षण गरिएका सबै मानिसहरूमा एउटा समानता थियो कि तिनीहरू सबैले आफ्ना घरपालुवा जनावरहरूलाई छोरा र कुकुरको रूपमा व्यवहार गर्थे ।
यसले चिनियाँ अधिकारीहरूमाझ ठूलो चिन्ता पैदा गरेको छ किनकि चीन नकारात्मक जनसंख्या वृद्धिको युगमा प्रवेश गरेको छ। घट्दो जनसंख्या वृद्धिको समस्या समाधान गर्न चिनियाँ अधिकारीहरूले युवाहरूलाई अविवाहित रहन र घरपालुवा जनावरहरूसँग जीवन बिताउने प्रवृत्तिलाई उल्टाउन चाहन्छन् । चीनको राष्ट्रिय तथ्याङ्क विभागका अनुसार सन् २०२२ मा देशको जनसंख्या ८५०,००० ले घटेर १ अर्ब ४१ करोड पुगेको छ ।
सन् १९९० को दशकदेखि चीनको प्रजनन दर २.१ को प्रतिस्थापन स्तरभन्दा तल झरेको छ । इनसाइड ओभर रिपोर्टका अनुसार, धेरै अध्ययनहरूका अनुसार, बालबालिका हुर्काउनको लागि बढ्दो लागत र कल्याणकारी प्रावधानहरूको अभाव चीनको कम प्रजनन दरको लागि महत्त्वपूर्ण कारकहरू हुन् ।
