काठमाडौँ । विश्व बैंकले हालै सार्वजनिक गरेको एक प्रतिवेदन अनुसार, भारतले आय असमानता घटाउने र गरिबी निवारण गर्ने दिशामा उल्लेखनीय प्रगति हासिल गरेको छ । यो प्रतिवेदनले भारत अब विश्वव्यापी आय समानताको सूचीमा चौथो स्थानमा उक्लिएको जनाएको छ, जसको गिनी सूचकांक २५.५ रहेको छ ।
यो तथ्यांकले संयुक्त राज्य अमेरिका र चीनजस्ता विश्वका प्रमुख अर्थतन्त्रहरूलाई पनि भारतले पछि पारेको स्पष्ट पारेको छ । यस अभूतपूर्व उपलब्धिको पछाडि भारत सरकारको गरिबी घटाउने, वित्तीय पहुँच विस्तार गर्ने र सिधैं नागरिकहरूलाई कल्याणकारी सहायता प्रदान गर्ने नीतिगत पहलहरूको निरन्तर र दृढ प्रयासहरूलाई श्रेय दिइएको छ ।
सन् २०११ देखि २०२३ को १२ वर्षे अवधिमा भारतले गरिबी निवारणमा चामत्कारिक सफलता प्राप्त गरेको छ। यस अवधिमा १७ करोड १० लाख (१७१ मिलियन) भन्दा बढी भारतीयहरू चरम गरिबीको चंगुलबाट बाहिरिन सफल भएका छन्, जसले देशको आर्थिक समावेशीता र सामाजिक न्यायको दिशामा ठूलो फड्को मारेको देखाउँछ ।
गरिबी दरमा पनि उल्लेखनीय गिरावट आएको छ; सन् २०११ मा १६.२% रहेको गरिबी दर २०२३ सम्म आइपुग्दा २.३% मा झरेको छ, जुन देशको लागि एउटा ठूलो उपलब्धि हो। यो प्रगति प्रधानमन्त्री जन धन योजना, आधार, आयुष्मान भारत, स्ट्यान्ड-अप इन्डिया, प्रधानमन्त्री विश्वकर्मा योजना, र प्रधानमन्त्री गरीब कल्याण अन्न योजना जस्ता विभिन्न सरकारी पहलहरूको प्रत्यक्ष परिणाम हो।
यी योजनाहरूले वित्तीय समावेशीकरण, स्वास्थ्य सेवामा पहुँच, उद्यमशीलतालाई प्रोत्साहन र खाद्य सुरक्षा सुनिश्चित गर्दै लाखौं भारतीयहरूको जीवनमा सकारात्मक परिवर्तन ल्याउन मद्दत गरेका छन् । यसरी भारतले दिगो विकास लक्ष्यहरू प्राप्त गर्ने दिशामा महत्वपूर्ण पाइला चालेको छ, जसले विश्व समुदायका लागि पनि एक प्रेरणाको स्रोत बनेको छ।