
नेपाली बैंकिङ क्षेत्रमा फेरि खतराको संकेत देखिएको छ । बैंक तथा फाइनान्स कम्पनीहरुमा रहेको निक्षेपलाई सही रुपमा व्यवस्थापन गर्न नसक्नुले पनि वित्तीय क्षेत्रमा खतरा देखिएको छ । भूकम्प र अघोषित नाकाबन्दीले अर्थतन्त्र संकटमा परेकै कारण बैंक तथा फाइनान्स कम्पनीहरुले अहिले सर्वसाधारणलाई कर्जा दिन छोडेका छन् । आम नागरिकको कर्जा तिर्र्ने क्षमता कम भएको भन्दै बैंक तथा फाइनान्स कम्पनीहरुले सर्वसाधारणलाई कर्जा दिन छोडेका हुुन् । यसले गर्दा वित्तीय क्षेत्रमा अधिक तरलताको समस्या देखिएको छ । राष्ट्र बैंकले बैंकिङ क्षेत्रमा रहेको अधिक तरलतालाई अनुत्पादक क्षेत्रमा कर्जा प्रवाह हुुनबाट रोक्न पटक–पटक गरी झण्डै ५० अर्ब रुपैयाँ बजारबाट खिचिसकेको छ । तर अझै पनि बजारमा अधिक तरलताको समस्या कायम नै रहेको छ । कृषि, पर्यटन, पूर्वाधार, मत्स्य तथा पशुुपालन, तरकारी तथा फलफूललगायतका क्षेत्रमा कर्जा प्रवाह गर्न प्रोत्साहित गर्नुको साटो राष्ट्र बैंकले आफैँले बजारमा रहेको अधिक तरलता खिचिराख्दा बजारमा ब्याजदर असन्तुुलित बन्ने देखिन्छ । भूकम्प र नाकाबन्दी मुुुलुुकलाई कृषिजन्य उत्पादनमा आत्मनिर्भर बनाउने एउटा अवसर भएता पनि राष्ट्र बैंकले सही रुपमा कृषि, ऊर्जा र पूर्वाधार दीर्घकालीन नीति ल्याउन सकेको छैन ।
यसको पछिल्लो उदाहरणको रुपमा घरजग्गा क्षेत्रमा बढेको कर्जालाई लिन सकिन्छ । बैंक तथा फाइनान्स कम्पनीहरुले चालू आर्थिक वर्षको कात्तिक मसान्तसम्म मात्र घरजग्गामा २ खर्ब रुपैयाँ कर्जा प्रवाह गरेका छन् । ३० वटा वाणिज्य बैंकहरुले मात्र यस क्षेत्रमा ६७ अर्ब ७३ करोड रुपैयाँ कर्जा प्रवाह गरेका छन् भने पर्सनल होमलोन शीर्षकमा ९२ अर्ब ४९ करोड रुपैयाँ कर्जा प्रवाह गरेका छन् । यो बीचमा विकास बैंकहरुले पनि घरजग्गामा १२ अर्ब ७३ करोड रुपैयाँ तथा पर्सनल होमलोन शीर्षकमा २१ अर्ब ७९ करोड रुपैयाँ कर्जा प्रवाह गरेका छन् । फाइनान्स कम्पनीहरुले भने सो अवधिमा घरजग्गामा नौ अर्ब २३ करोड रुपैयाँ कर्जा प्रवाह गरेका छन् । घरजग्गामा यति ठूलो परिमाणको कर्जा प्रवाह गरेका बैंकहरुले कृषिमा गरेको कर्जा प्रवाह भने निकै नै न्यून रहेको छ । जबसम्म मुलुक कृषिमा आत्मनिर्भर हुनसक्दैन तबसम्म मुलुकको अर्थतन्त्र सबल बन्न सक्दैन । कृषिमा लगानी नै गर्न नचाहने बैंकहरुको यो प्रवृत्तिले मुलुकलाई खाद्यान्नमा समेत परनिर्भर बनाएको छ । मुलुकलाई आत्मनिर्भर बनाउनको लागि बैंकहरुले कृषि र पूर्वाधारमा लगानी बढाउनै पर्छ । हायर पर्चेज र घरजग्गामा लगानी बढाउँदैमा बैंकहरुको राज्यप्रतिको दायित्व पूरा हुँदैन । अर्थ दैनीक