- अर्थ सरोकार मल्टिमिडिया ब्युरो
काठमाडौँ । २०७२ सालको भूकम्पले पूर्णरुपमा क्षति भएको देशको मुख्य प्रशासनीक केन्द्र सिंहदरबार कात्तिक महिना भित्र सम्पन्न गर्ने गरी पुननिर्माण भइराखेको छ । कोभिड १९ का कारण निर्माण कार्यमा असर पर्दा केही समय ढिलो हुने भएपनि मूख्य भवनको पूननिर्माण कात्तिक महिना भित्र सम्पन्न गर्ने गरी काम भइराखेको केन्द्रीय आयोजना कार्यान्वयन इकाईले बताएको छ ।
सिंहदरबार देशको मूख्य प्रशासनीक निकाय हो । राणा प्रधानमन्त्री चन्द्र शमशेरले निजी निवासको रुपमा सन १९०३ मा सिंहदरबार बनाउन लगाएका थिए । तर पछि सिंहदरबारलाई मूख्य प्रशासनीक केन्द्रको रुपमा परिणत गरियो । प्रधानमन्त्रीको कार्यलय तथा अन्य सरकारी मन्त्रालयका कार्यालयहरु सिंहदरबार भित्र छन् । एतिहासिक सिंहदरबारको मुख्य प्रशासनीक भवन २०७२ सालको भूकम्पले लगभग नष्ट हुने अवस्थामा पु¥यायो । त्यसपछि केही वर्ष सिंहदरबारको पुननिर्माण हुन सकेन । अहिले भने पुननिर्माणले गति लिएको छ ।
केन्द्रीय आयोजना कार्यान्वयन इकाई भवनका आयोजना उपनिर्देशक झप्पर सिंह विश्वकर्माले सिंहदरबारमा क्षति भएका मूख्य दुई भवनहरु जसमा पूर्वपट्टिको सी आकारको भवन (प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद्को कार्यालय रहने भवन) र पश्चिम पट्टिको मोहडाको प्रबलिकरण (रेक्टोफिटिङ) विधिबाट पुननिर्माणको कार्य भइराखेको बताउनुभयो । मुख्य प्रशासनीक भवन जहाँ प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद्को कार्यालय रहनेछ उक्त भवनको पुननिर्माण आगामी कात्तिक महिना भित्रमा सम्पन्न गर्ने योजना अनुसार काम भइरहेको छ । भदौ महिना भित्रमा पूननिर्माण सम्पन्न गर्ने लक्ष्य भएपनि कोरोना भाइरसका कारण काममा असर परेकाले कात्तिक महिना भित्र सम्पन्न गर्ने योजना अनुसार काम भइराखेको विश्वकर्माले बताउनुभयो । पश्चिम पट्टिको मोहडा जटिल प्रकृतिको भएको र बहुमूल्य सामानहरु समेत रहेकाले त्यसलाई जोगाई राख्ने गरी काम भइरहेको उहाँले बताउनुभयो । पश्चिम मोहोडाको पुननिर्माण २०७८ असोज मसान्त सम्म सक्ने समय सीमा रहेपनि चालु आर्थिक वर्ष भित्रै सम्पन्न गर्ने लक्ष्य अनुसार काम भइराखेको विश्वकर्माले बताउनुभयो ।
सिंहदरबारको यो भवन युरोपेली शैलीमा बनेको छ । २०३० सालमा आगलागी भएपछि यो भवन सिमेन्ट, बालुवा, छड लगायतका वस्तु प्रयोग गरी जिर्णोद्धार गरिएको थियो । त्यसैले अहिले पनि सिमेन्ट, छड, गिट्टी फलाम लगायत कंक्रिटको प्रयोग गरी ज्याकेटिङ प्रविधिबाट पुननिर्माण गरिएको विश्वकर्माले बताउनुभयो । पश्चिम पट्टिको मोहडामा सुर्खि, चुना, फलाम, सिसा, काठ प्रयोग गरि बनाइएकाले सोही अनुसार नै पुननिर्माणको काम अगाडि बढाइएको छ । राणा कालमा जुन वस्तु प्रयोग गरि जस्तो प्रविधिबाट बनाइएको थियो सोही प्रविधि अनुसार नै अहिले प्रबलिकरण भइराखेको विश्वकर्माले बताउनुभयो । न्यूनतम क्षति र अधिकतम संरक्षण गर्ने सिद्धान्त अनुसार भवनको प्रवलिकरण गरिएको उहाँले बताउनुभयो । आयोजनाका प्रजेक्ट म्यानेजर प्रलाहद चापागाईंले भवनको फाउण्डेसनको काम भइरहेको बताउनुभयो । उहाँले ब्रिक्स सोलिङ, पीसीसी, फर्मवर्क, स्टिील फ्रेमिङ र बिम पुरा गर्ने कम भइराखेको बताउनुभयो ।
प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद्को कार्यालय रहने पूर्व पट्टिको भवनको निर्माण ७५ करोड रुपैयाँ लागतमा सम्पन्न हुने छ । त्यस्तै पश्चिम पट्टिको मोहडाको भ्याट बाहेक ४० करोड रुपैयाँमा निर्माण सम्पन्न हुने विश्वकर्माले बताउनुभयो । सिंहदरबारको पूननिर्माणको काम तीनवटा प्याकेजमा भएको उहाँले बताउनुभयो । पहिलो प्याकेजको काम शर्मा न्यू टेक्निकल जेभि र डिभि मल्टी कन्सल्ट्यान्टबाट सम्पन्न भइसकेको छ । जस अन्तर्गतको सबै काम असार महिनामा सम्पन्न भएको थियो । दोस्रो प्याकेजमा इन्टेरियर, प्लम्बिङ लगायतका काम भइराखेको छ । यो काम कात्तिकको पहिलो साता भित्र सम्पन्न गर्ने लक्ष्य राखिएको विश्वकर्माले बताउनुभयो । त्यसको काम शर्मा न्यूटेक र माइक्रो टेक जे भिले गरिरहेको विश्वकर्माले बताउनुभयो । तेस्रो प्याकेज अन्तर्गत पश्चिम पट्टिको मोहडाको कामलाई लिइएको छ । जसको काम शर्मा न्यू टेक्निकल जेभिले गरिरहेको छ । हेर्नुहोस भिडियो :
