बेइजिङ । चिनियाँ टेक्नोलोजी फर्म हुवावेले चीनमा उइघुरलाई पहिचान गर्नका लागि अनुहार पहिचान प्रणालीको पेटेन्टमा मुद्दा परेपछि हुवावे ओरालोतर्फ लागेको छ । सीएनएनको रिपोर्ट अनुसार हुवावेले पेटेन्ट निवेदन दर्ता गरेको थिए, जसमा ‘पदयात्राका विशेषताहरुको पहिचान एकदम महत्वपूर्ण’ भएको बताइएको थियो । यसले थप भन्यो, ‘लक्षित वस्तुको विशेषता लैंगिक (पुरुष, महिला), उमेर (जस्तै किशोर, मध्यम आयु, बुढा) वोे जाति (हान, उइगुर) को पहिचान हुन सक्छ । ’यद्यपि कम्पनीले ‘संशोधन’ गर्ने आफ्नो प्रयासमा जातीय पहिचान सुविधा ‘कहिल्यै पनि आवेदनको हिस्सा नबन्ने’ भनिएको छ, एक हुवावेका प्रवक्ताले सीएनएन बिजनसलाई भने ।
प्रवक्ताले भने, ‘हुवावेले सबै प्रकारका विभेदको विरोध गर्दछ । जसमा जातीय विभेद गर्न टेक्नोलोजीको प्रयोग गर्नु समावेश छ,’ उनले भने, ‘हामी नयाँ र विकसित टेक्नोलोजीको विकास र अत्यन्त सावधानीका साथ प्रयोग गर्नका लागि निरन्तर काम गरिरहेका छौं ।’ गत वर्ष डिसेम्बरमा कृत्रिम खुफिया निगरानी प्रविधिको परीक्षण गर्न हुवावेको भूमिकाको खुलासा भएको थियो । जसले अनुहारको स्क्यानिङ क्यामेरा प्रणाली पनि समावेश गर्दछ । जुन समूहको एक सदस्यलाई पत्ता लगाएपछि प्रहरीलाई ‘उइघुर अलार्म’ पठाउन सक्छ । हुवावेको यस कदमविरुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय आक्रोश देखाएको छ ।
वाशिङ्टन पोष्टले रिपोर्ट गरेको छ कि कम्पनीले यो उच्चस्तरमा मानवअधिकार उल्लंघन गरेकोले कतिपयले एक व्यक्तिको जातीय पहिचान गर्न र सम्भाव्यता दबाउन सहयोग गर्ने बताइएको छ । हुवावे र यसका साझेदार चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टी (सीसीपी)ले हजारौं उइगर मुस्लिमलाई नियन्त्रणमा लिएको र जनजाति अल्पसंख्यक समूहलाई सामूहिक पुनर्संरचनाको माध्यमबाट समाहित गर्ने हिसाबले चीनको सिन्जियाङ क्षेत्रका अधिकारीहरुलाई केही सर्भेलेन्स गर्न निर्देशन दिएको छ ।
