- अर्थ सरोकार सम्बाददाता
काठमाडौँ- एपेक्स डेभलोपमेन्ट बैंकमा भएको घोटालालाई लिएर सीआइबीले मर्जर भएको थुप्रै समयपछी अनुसन्धान सुरु गरेको छ । एपेक्स डेभलोपमेन्ट बैंकभित्र भएको चरम आर्थिक अराजकता र सञ्चालकको मनोमानी सम्बन्धमा त्यतिबेला नै अर्थ सरोकार डटकमले लगातार समाचार सम्प्रेषण गरेको थियो । तर त्यतिबेला खासै नातातेको राष्ट्र बैंक र सीआइबी यतिबेला तातेका छन् । नियामक राष्ट्र बैंकले यो केस मिलाउन खोजेपछि सीआइबी अग्रसर भएको बुझिएको छ भने सीआइबी अग्रसर भएपछि त्यसको अपजश पाउने डरले राष्ट्र बैंकपनि तातेको छ ।
तत्कालीन एपेक्स बैंकमा जे जति घोटाला भएको छ यस विषयमा अर्थ सरोकारले विगतमा पनि समाचार सम्प्रेषण गरेको थियो । बैंकमा यतिसम्म भएको छ कि बाग्मती खोला धितो राखेर पनि कर्जा प्रवाह भएको छ । त्यतिबेला नै गठित छानबिन समितिले खोजी गर्दै जाँदा भीरपाखा, खोलानालाको नाममा समेत नक्कली ऋणी तथा फाइल खडा गरी ऋण प्रवाह भएको देखिएको थियो । बैंकभित्रको गिरोहले एनबीएस सुपरमार्केटको नाममा दुई करोड रुपैयाँ ऋण प्रवाह गरेको पाइएको थियो । जब कि ऋणका लागि धितो राखिएको जग्गा पूर्वी नेपालको एक खोलो रहेको पत्ता लागेको छ । पछिल्लोपटक धितोमा उल्लिखित जग्गा खोज्दै जाँदा त्यसको मूल्यांकन शून्य देखिएको छानबिन समितिको प्रतिवेदनमा त्यतिबेला नै उल्लेख थियो ।
त्यतिमात्र होइन, एक सञ्चालक समितिका सदस्यले सञ्चालन गरेको काठमाडौँको सम्पूर्ण काष्ठ उद्योगको नाममा समेत तीन करोड ऋण प्रवाह भएको देखिएको छ । त्यसको धितोमा समेत जग्गा राखिएको छ । पछिल्लो समय छानबिन समितिले खोज्दै जाँदा तीन करोड ऋणका लागि राखिएको धितोमा उल्लिखित जग्गामा वागमती नदी फेला परेको थियो । नयाँ बानेश्वरको बादसाह फुडल्यान्डलाई समेत समूहले साढे दुुुई करोड रुपैयाँ ऋण प्रवाह गरेको देखिएको छ । सम्बन्धित ऋणीलाई सोध्दा उनले आफूले ऋण नै नलिएको छानबिन समिति समक्ष बयान दिएका छन् । यसको अर्थ धिताल समूहले नक्कली ऋणी खडा गरेर अरूको नाममा समेत ऋण लिएर पचाउन खोजेको देखिएको छ ।
यी त पहिला नै अर्थ सरोकारले सम्प्रेषण गरेका तथ्य भए । सीआइबीले अरु १२ आरोप सहित विभिन्न व्यक्तिहरुलाई समातेको छ । ती आरोपहरु यस प्रकार छन्
१. कमशल धितो, भिरालो पाखोबारी, बाटो नपुगेको जग्गाहरुको अधिक मुल्यांकन गरी कर्जा लगानी गरेको ।
कृत्रिम ऋणीहरु खडा गरिएको ।
२. निश्चित क्षेत्रको कमशल जमिनहरुमा विभिन्न ऋणीहरु खडा गरी कर्जा अधिकेन्द्रित गरेको ।
३.ऋणीको नक्कली आयस्रोत सम्बन्धी विवरणहरूलाई स्वीकृत गर्ने गरेको ।
४. मोटरबाटो नभएको भिरालो पाखो बारीहरु खेत वन क्षेत्र भएको जग्गाहरुमा बाटो भएको प्रमाणित गरेको ।
५. धितो निरीक्षण कर्जा निर्णय जग्गा किनबेच,रोक्का, कर्जा तमसुक,कर्जा प्रवाह एकै दिनमा गरेको ।
६. कमशल जग्गाहरु धेरै टुक्रा पार्ने र धेरै ऋणीहरुको नाममा धेरै कर्जा दिने गरेको ।
७. कर्जा तमसुकहरुमा एकल ऋणीको मात्र सहीछाप गराई साक्षीहरु समेत नराखी कर्जा दिएको ।
८. साँवा र ब्याज नियमित रुपमा भुक्तान नगरेका ऋणीहरुलाई पून दोस्रो कर्जा प्रवाह गरेको ।
९. एउटै व्यक्तिहरु संचालक हुने र पुराना खराब ऋणीहरूलाई संरक्षण गरेको ।
१०. सर्वसाधारण निक्षेपकर्ताको निक्षेपको सुरक्षालाई भन्दा ऋणीको सुविधालाई ध्यान दिई कर्जा दुरुपयोग गरेको।
११. अधिकांश धितो मुल्यांकन प्रतिवेदनहरु यथार्थपरक नरहेको ।
यो पनि पढ्नुहोस् :
हेर्नुहोस् एपेक्समा भएका घोटालाका बारे अर्थ सरोकार डटकमले लेखेका समाचारहरु
